Page 95 - PİYANO 9

PİYANODA TONAL DİZİLER I

Okuma Metni

Görsel 4.1: Mehmet Akif ERSOY Görsel 4.2: Osman Zeki ÜNGÖR

İSTİKLAL MARŞI’NIN YAZILMA VE BESTELENME SÜRECİ

Türklerde saray müziği, Karahanlı ve Selçuklular’dan başlayarak Osmanlı saraylarına kadar uzan-
maktadır. Osmanlı döneminde XVII. yüzyılda kendisi de bir Türk sanat müziği bestecisi olan III. Selim
ile başlayan Batılı reform hareketleriyle saraya Batı müziği girmiştir. Padişah II. Mahmut döneminde
reform hareketlerine devam edilerek Yeniçeri Ocağı kaldırılmış, böylece Osmanlı’nın kuruluşundan iti-
baren varlığını sürdüren Mehterhane, yerini Muzıka-ı Humayun’a bırakmıştır. Yeni bandonun başı-
na getirilen İtalyan asıllı Donizetti (Donizetti) Paşa, II. Mahmut için “Mahmudiye”; Abdülmecit için
de “Mecidiye” marşlarını bestelemiştir. Osmanlı döneminde yazılan marşlar, dönemin padişahı adına
bestelenmiştir. Cumhuriyet dönemi ile birlikte milli marş kavramı ortaya çıkmıştır.

Kurtuluş Savaşı devam ettiği sırada Batı Cephesi Komutanlığı’ndan milli marş yazılması yönünde bir
talep gelmiştir. Dönemin Maarif Vekili (Milli Eğitim Bakanı) Dr. Rıza Nur’a bu durum bildirilmiş ve
bağımsızlığımızın sembolü olan marşımızın yazım hazırlıklarına bu şekilde başlanmıştır.

Düzenlenen şiir yarışmasına yurdun dört bir yanından 724 şair katılmış, gönderilen şiirler arasın-
dan seçilen yedi şiir, değerlendirme komisyonu tarafından meclis üyelerine dağıtılmıştır. Gazi Mustafa
Kemal Paşa başkanlığında 12 Mart 1921 tarihinde Mehmet Akif Ersoy’un (Görsel 4.1) şiiri defalarca
okunmuş ve alkışlar arasında büyük bir coşkuyla “Milli Marş” olarak kabul edilmiştir.

Beste yarışmasına güfte (söz) yarışması kadar katılım olmamıştır. Kurtuluş Savaşı’nın hızla devam et-
mesi de beste yarışmasına olan ilgiyi azaltmıştır. Bu sırada bazı besteciler besteledikleri marşları kendi
çevrelerinde söyleterek yayma çalışmalarına başlamıştır. 1924 yılında Ankara’da Maarif Vekaleti'nde
toplanan bir kurul tarafından Ali Rıfat Çağatay’ın bestesi kabul edilmiş ve bu marş 1924-1930 yılları
arasında çalınıp söylenmiştir. 1930 yılında yeni bir değişikliğe gidilerek o dönem Riyaset-i Cumhur
Orkestrası (Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası) şefi Osman Zeki Üngör’ün (Görsel 4.2) bestesi milli
marş olarak kabul edilmiştir. Günümüzde de milli marşımız olarak çalınıp söylenmektedir. Görsel 3.11:Necil Kazım Akses (Görsel 4.2)

Süleyman TARMAN'ın, “Atatürk ve Müzik” (s. 34-38) kitabından ve Mümtaz Levent AKKOL’ un,
“Tanzimattan Günümüze Müzikte Modernleşme” (s. 313) makalesinden düzenlenmiştir.

93 93