Page 25 - Toplu Ses Eğitimi

2. ÜNİTE

Seste üç temel özell k bulunur. Bunlar; ses n yüksekl ğ , ses n gürlüğü ve ses n n tel ğ d r.
Sesin Yüksekliği
Ses n yüksekl ğ , ses n ncel k ve kalınlık dereces n bel rler. Ses n ncel k kavramında t zleşt ğ , kalınlık kavramın-
da pesleşt ğ (baslaştığı) duyulur. Ses n yüksekl ğ n bel rleyen frekansların (san yedek t treş m sayısı) sayısal değer
arttıkça nce sesler, azaldıkça kalın sesler oluşur. Bu nedenle kadın sesler n n frekans sayısı, erkek sesler ne göre daha
yüksekt r.
Sesin Gürlüğü
Ses n gürlüğü, t treş m n gen şl ğ ne bağlıdır. T treş m n yoğun olması, ses n ş ddet n bel rler. Ses ş ddet , des bel
adı ver len b r mle ölçülür ve doğada bulunan tüm nesneler b r des bel ş ddet ne sah pt r (Görsel 2.3). Ses ş ddet ölçü-
lürken gür sesler n dalga boyunun yüksek, haf f sesler n dalga boyunun kısa olduğu gözlen r.
Sesin Niteliği
Ses n n tel ğ , aynı frekanstak sesler n dah b rb r nden ayrılmasını sağlayan temel özell kt r. Ses n n tel ğ ; İng l zce
ve Fransızcada “t mbre”, Almancada “klangfarbe” (halangfabe), Türkçede “tını” olarak fade ed l r. Ses n reng anlamına
gelen tını özell ğ , çalgılar ç n de geçerl d r. Örneğ n aynı ses frekansıyla aynı melod y çalan üt ve klarnet, kend ler ne
özgü sesler n n ayırt ed c özell kler yle b rb r nden ayrılır.

Görsel 2.3: Desibel ölçeği

Ses Grupları
Ses grupları, nsanların yaşları ve c ns yetler ne göre farklılık gösteren ses özell kler doğrultusunda oluşur. İnce ses-
ler (kadın ve çocuk) le kalın sesler (erkek) arasında b r oktavlık (sek z ses) yüksekl k farkı vardır. Aynı notayı seslend r-
d kler nde nce sesler kalın seslere göre b r üst oktavda bulunur. Tek sesl b r ezg y kadın ve erkek sesler nden oluşan
koro seslend rd ğ nde ezg k ayrı oktavdan duyulur (Görsel 2.4).

& c œ œ œ œ œ ˙ Kadın ve Çocuk Sesler
œ
œ œ œ œ ˙ Erkek Ses
Görsel 2.4: Ses grupları

TOPLU SÖYLEMEDE SES VE NEFES EĞİTİMİ 23