Page 120 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 9
P. 120
5.9. Kürdî Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
5.9. Kürdî Makamında Dizi, Etüt ve Eserler
Önceleri çeşitli adlarla anılan bu makam Lâdikli Mehmet Çelebi Dönemi’nde “kürdî” adını almıştır.
Türk sanat müziğinde basit makamlar grubuna dâhil olan bir makamdır. Kürdî dizisine “zemzeme”
de denilmektedir.
5.9.1. Kürdî Makamı Dizisi
Kürdî makanının genel özellikleri Tablo 5’te verilmiştir.
Tablo 5: Kürdî Makamının Özellikleri
Yerinde (dügâh) kürdî dörtlüsüne neva perdesi üzerinde buselik beşlisinin
Dizisi
eklenmesiyle meydana gelmiştir.
Durak (Karar) Dügâh (la) perdesidir.
Sesi
Seyri Çıkıcıdır. Bazen inici-çıkıcı olarak da kullanılır.
Güçlü Sesi Neva (re) perdesidir.
Donanımı Si beş komalık(küçük mücenneb) bemol donanıma yazılır.
Yeden Sesi Rast (sol) perdesidir.
Seyre durak perdesi veya güçlü perdesi civarından başlanır. Neva perdesinde
ilk kalış yapıldıktan sonra buselik beşlisi duyurulur. Makam işlenerek durak
Seyir Özellikleri
perdesine gelinir. Neva perdesi üzerindeki buselik beşlisi ile rast perdesi üze-
rindeki buselik beşlisi en çok işlenen dizilerdir.
5.9.2. Kürdî Makamında Dizi Çalma
Türk müziği ses sisteminde kürdî makamı dizisinin gösterimi şu şekildedir:
Yerinde Kürdî 4'lüsü Nevada Buselik 5'lisi
& ( œ ) w œ q œ ˙ œ œ œ w
B T T T B T T
Ders İçi Çalışma
• Kürdî makamı dizisini viyola ile çalmadan önce solfejini yapınız.
• Kürdî makamı dizisini farklı nota değerlerini kullanarak detaşe, 2 bağlı ve 4 bağlı
şekilde çalınız.
Batı müziği ses sisteminde kürdî makamı dizisinin gösterimi şu şekildedir: w
B w w b w w w w w
118 5. ÜNİTE