Page 29 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 9

2.3.3. Yayın Teller Üzerindeki Konumu
Viyolada nitelikli sesler elde edebilmek için yayı teller üzerinde doğru konumlandırmak oldukça
önemlidir. Yayın teller üzerindeki yeri, ortalama olarak ses eşiği (köprü) ile tuşe arasındaki bölümün
ortasındadır. Genellikle yay; teller üzerinde, ortada, uçta ve dipte bulundurulur. Yay her noktasında
her tel için tam kıl konumlandırılırken tele dik değer, ses eşiği ile tuşeye paraleldir.
2.3.4. Viyola Çalmada Sağ ve Sol Elin Eş Güdümü
Viyola çalma eylemi sağ ve sol elin eş güdümlü şekilde hareket etmesini gerektirir. Örneğin, viyo-
layı omuza yerleştirirken yay da eş zamanlı tel üzerinde konumlandırılır. Bunun için uygun duruş ve
tutuş tekniklerine dikkat etmek gerekir.
Ders İçi Çalışma

• “Viyolanın Doğru Teknikle Tutuluşu” ve “Yayın Doğru Teknikle Tutuluşu” konularındaki adım-
lara dikkat ederek iki eli eş güdümlü şekilde viyolayı omuzda, yayı teller üzerinde konumlandırma
çalışmaları yapınız.

2.4. Viyolada Ses Üretimi
2.4. V
iyolada Ses Üretimi
Viyola çalmanın temel unsurlarından biri yayı tele sürterek viyoladan ses üretmektir. Viyolada ses
üretmeye başlamadan önce gerekli hazırlıklar yapılmalıdır. Sağ el kurallara uygun şekilde yay üze-
rinde yerini almalı, sol el sap ve tuşe üzerine uygun durumda yerleştirilmelidir. Çalınacak tel üzerine
yerleştirilen yayı tutan sağ el ile sapı tutmaya destek veren sol el, yumuşak ve esnek bir biçimde
birbirleriyle uyumlu olmalıdır.

Viyoladan ses üretmeye “re” telinden başlanır. Yayın kendi ağırlığı ve işaret parmağının hafifçe
uygulayacağı basınçla yay çekilerek ve itilerek tele sürtülür. Bu çalışma sürdürülürken belirtilen ku-
ralların tümü denetlenir. Yayın teller üzerinde eşit baskı uygulaması sağlanır bu şekilde ses eşiğine
paralel, düzgün, pürüzsüz ve vurgusuz sesler elde edilinceye kadar çalışma tekrar edilir. Bu çalış-
malar sırasında duruş ve tutuş kurallarının uygulanmasına da dikkat edilir.

2.4.1. Yayı Teller Üzerinde Düzgün Çekme ve İtme
1. Adım: Yayın orta bölümü tele temas ettiğinde yay eşiğe paralel konumda olmalıdır. Bu noktada
Adım:
1.
kol ve viyola arasında kare oluşmalıdır. Bilek düz konumdadır. Daha sonra paralellik korunarak yay
çekilir (Görsel 2.17).
2. Adım: Çekme eylemi sürdürülerek yay uca kadar getirilir. Bu noktada kol düz konumda, bilek
2. Adım:
çöküntülüdür. Yay hafif olduğundan yay üzerindeki basınç kontrollü bir şekilde artırılır. Bu işlemde
bileğin çöküklüğü ve işaret parmağı etkin rol oynar (Görsel 2.18).
3. Adım:
3. Adım: Bu aşamada yay paralelliği korunarak itilir. Yay topuk bölgesine geldiğinde kol ve viyola
arasında bir üçgen oluşmalı ve bilek çeneye doğru hafif çıkıntılı olmalıdır. Bu noktada yay çok ağır
olduğundan yay ağırlığının tele yapacağı basınca dikkat edilmelidir (Görsel 2.19).

Görsel 2.17: Orta yayda sağ kolun durumu Görsel 2.18: Üst yarıda sağ kolun durumu Görsel 2.19: Alt yarıda sağ kolun durumu

Viyola Çalmada Temel Unsurlar 27