Page 60 - ÇALGI EĞİTİMİ VİYOLA 9

Üniteye Başlarken
Üniteye Başlarken

n
a
m
ı
u
k
l
l
el
n
r
e
a
l
ı
r
z
i
a
f
ğ
i
n
i
d
a
y
e
l
rk
y
ı
l
ız
p
a
r
a
n
ı
ı
ş
ız
n
y
a
a
l
i
l
?
r
l
o
bi
a
a
d
l
ş
r
A
a
k
a
l
d
g
a
V
Viyolada gözlemlediğiniz farklı yay kullanımları neler olabilir? Arkadaşlarınızla paylaşınız. .
i
o
y
e
z
l
ö
l
m
4.1. Detaşe (Ayrı) Çalma Tekniği
4.1. Detaşe (A yrı) Çalma T ekniği
Detaşe, her notanın ayrı yaylar ile (çekerek-iterek ya da iterek-çekerek) çalınması anlamına gel-
mektedir.
Bugüne kadar besteciler farklı ses ve tınılar elde edebilmek için arayışlara girmiş ve çe şitli yay
tekniklerinin ortaya çıkmasını sağlamışlardır. Yaylı çalgılar ailesinden olan viyola diğer yaylı çalgı-
larda olduğu gibi birçok yay tekniği ile çalınmaktadır. Bu yay teknikleri viyola çalma sürecinde sağ
elde karşılaşılabilecek zorlukları aşmada büyük öneme sahiptir. Yay tekniklerini doğru şekilde yapa-
bilmek için dizi, etüt ve eserlerde dikkatlice çalışmak, notalarda verilen işaret ve sembollere uymak
gerekmektedir.
4.1.1. Detaşe
Detaşe “-” işareti ile gösterilir. Detaşe, sağ kol tarafından akıcı bir biçimde yapılan hareketlerle
gerçekleştirilir. Detaşe yapılırken çalınan notaların birbirinden ayrı oldukları ayırt edilebilecek kadar
kısa aralıklar bulunur. Burada bahsedilen sesler arasındaki aralıklar boşluk yaratmak amaçlı değil
seslerin birbirlerinden ayrı olduğunu duyuracak etkiler vermek içindir. Her bir nota için ayrı bir yay
alınır, yay düz olarak çekilir ve çekim süresince basınç farklı olmaz. Notalar arasında boşluk yoktur
ve her yay diğeri başlayıncaya kadar devam eder.
4.1.2. Detaşe Çalma Tekniğini Etütlerde Uygulama
Detaşe çalabilmek için tıpkı diğer tekniklerde olduğu gibi belli özellikleri yerine getirmek gerek-
mektedir. Bunlar; yay ve tel değiştirme, sağ el ve sol elde basınç eşitleme, parmak düşürme, sesleri
ayrı ayrı çalma; eşit yay, eşit ton, eşit ses uzunluğudur. Tempo hızlandırıldıkça yay uzunluğu kısaltılır.
Böylece hızlı çalmak kolaylaşır. Yayın her yerinde detaşe yapılabilir ancak yayın ortası ile ucu ara-
sında, ortaya yakın bir yerde tekniğinin karakterine uygun, kolay ve belirgin biçimde detaşe yapılır.
Ders İçi Çalışma
• 2 numaralı alıştırmayı karekod uygulamasını veya bağlantı linkini kullanarak izleyiniz. Aşa-
ğıda verilen boş tellerde detaşe çalışmalarını orta yay (o.), alt yarı (ay) ve üst yarıda (üy); etütleri
ise müzikal dinamiklere dikkat ederek çalınız.
œ œ œ œ
≥ ≤ - - - - - - - -
1- B 4 . . œ œ œ œ . . œ œ œ œ . . . .
. .
. .
. .
4
œ œ œ œ - - - -
- - - -
- - - - - - - -
≥ ≤ - - - - - - - - œ œ œ œ œ œ œ œ
. .
2- B 4 . . œ œ œ œ œ œ œ œ . . œ œ œ œ œ œ œ œ . . . .
. .
. .
4
œ œ œ œ œ œ œ œ - - - - - - - -
- - - - - - - -
------------
≥ ≤ ≥≤ ≥ ≤ ------------ œœœœœœœœœœœœ
. .
. .
. .
3- B 4 . . œœœœœœœœœœœœ . . œœœœœœœœœœœœ . . . .
4
œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ------------
- - - - - - - - - - - -
------------
≥ ≤ ≥ ≤≥ ≤ ------------ œœœœœœœœœœœœ
4
4- B 4 . . œœœœœœœœœœœœ . . œœœœœœœœœœœœ . . . .
. .
. .
. .
œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ ------------
- - - - - - - - - - - -
58 4. ÜNİTE
©
©
©
©