Page 273 - Konu Özetleri AYT Fizik

NANOTEKNOLOJI

karşı dirençli yüzeyler oluşturur aynı zamanda su ve kirin yüzeyden akmasını sağlayarak yüzey temizliğini sağlar.
• Vitray camları ısı kayıplarını azaltarak enerji tasarrufu sağlar, estetik görünümü arttırır ve mikroorganizmaların yüzey-
de yaşamasını engelleyerek hijyen sağlar.
• Nanoteknoloji, vitray camların estetik ve fonksiyonel özelliklerini geliştirerek performansını ve dayanıklılığını artırır,
enerji verimliliğini ve bakım kolaylığını iyileştirir.

Ince Filmler ve Yüzeyler
Kalınlığı nano boyuttaki ince filmler ve geliştirilmiş yüzeyler bir süredir kullanılmaktadır.
Silisyum tümleşik devrelerde birçok cihazın çalışması için ince filmler kullanılmaktadır. Film kalınlığı, atomik boyutlardadır.
Yakıt hücrelerinde ve katalizörlerde, geniş yüzey alanı ve üstün aktivitesi bakımından, nanomalzemeler uygun çözüm
olmaktadır. Örnek olarak arabalarda kullanılan katalitik konverteri gösterebiliriz. Katalitik konverter, arabaların egzozun-
dan dışarı atılan gazları filtre eden sistemlerdir. Burada katalizör olarak nano boyuttaki platin, paladyum, rodyum ve son
zamanlarda bunlara ek olarak altın parçaları kullanılmaktadır.

Katalitik konvertör ve yapısında kullanılan kimyasal elementlerin simgesi

Fullerenler
Fullerenler, karbon atomlarının küresel, elipsoidal veya tübüler şekillerde düzenlenmesiyle oluşan nanokütledir. En yaygın
türü, 60 karbon atomundan oluşan ve futbol topu şeklinde düzenlenen C molekülüdür. C molekülü (nano parça), kütle
60
60
hâlindeki karbonda olmayan birçok özelliğe sahip olup tek duvarlı ve çok duvarlı karbon nano tüpleri üretilmiştir. Tek duvar-
lı nano tüpün çapı 1-2 nm, boyu ise en fazla birkaç cm düzeyindedir. Tek duvarlı karbon nano tüpün çekme dayanıklılığı,
çeliğin 100 katı olup çelikten çok daha hafif, esnek ve aynı zamanda kırılmadan uzayabilmektedirler.
Fullerenler, nanoteknoloji ve malzeme biliminde önemli bir yere sahiptir.
Fullerenlerin uygulama alanlarına, organik elektronikler, fotovoltaik cihazlar, transistörler, nanoboyutlu kaplamalar, na-
nokompozit malzemeler, ilaç taşıma sistemleri, kanser tedavisi, biyomedikal araştırmalar, malzeme bilimine gerekli olan
güçlü ve hafif malzemeler, süperiletken malzemeler, enerji depolama cihazları örnek olarak verilebilir.
Karbon nano tüpler, çok üstün elektrik ve ısı iletkenliklerine sahiptir. Elektronik aletler küçüldükçe sıcaklığı uzaklaştırmakta
önem kazanmaktadır. Nano tüplerin yaygın kullanımındaki en büyük engel, düşük maliyette, uygun ölçülerde ve belli bir
şekilde sıralanmış biçimlerin üretiminin henüz gerçekleştirilememiş olmasıdır.

Fulleren molekül Tek duvarlı karbon Çok duvarlı karbon
nano tüp modeli nano tüp modeli

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 273