Page 275 - Konu Özetleri AYT Fizik

FIZIK

KONU MODERN FIZIĞIN TEKNOLOJIDEKI UYGULAMALARI
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

LASER IŞINLARI
LASER IŞINLARININ OLUŞUMU

Uyarılmış Emisyon
Bir atomda üst enerji seviyesinde bulunan elektronların sayısı daha alt enerji seviyesinde bulunan elektronların sayısından
fazla olursa bu duruma yarı kararlı durum denir.
−8
Uyarılmış bir atomun elektronları yaklaşık 10 s sonunda ışıma yaparak temel hâle döner. Bu durumda elektronların
kendiliğinden ışıma yapmalarına fırsat vermeden aynı anda tüm elektronların temel hale inmesi sağlandığında aynı ener-
jiye sahip ışımalar aynı anda gerçekleşir. Elektronların dışarıdan gönderilen fotonlarla etkileşime girerek daha kararlı alt
yörüngelere geçmesi durumuna uyarılmış emisyon denir. LASER ışığı bu şekilde oluşmaktadır.
Uyarılmış emisyonun olması için gönderilen fotonun enerjisi iki yörünge arasındaki enerji farkı kadar olmalıdır. Yani gön-
derilen fotonun enerjisi E = E − E olur.
foton 3 2
Üst enerji seviyesindeki elektronlar
Şekilde üst enerji seviyesindeki elektronların sayısı,
E 3 alt enerji seviyesindeki elektronların sayısından faz-
ladır. Bu durumda E foton enerjili fotonlar buraya gön-
Uyarıcı Uyarılmış derildiğinde E seviyesinde bulunan elektronların, E
2
3
fotonlar emisyon seviyesine inmelerini sağlar. Bu olay alt enerji sevi-
yesindeki elektronların sayısı, üst enerji seviyesindeki
E foton = E – E 2 elektronların sayısından fazla oluncaya kadar devam
3
eder.
E 2
Uyarılmış Emisyon

LASER IŞINLARI
Laser kelimesi, “Uyarılmış Emisyon Yoluyla Işığın Şiddetlendirilmesi” anlamına gelen İngilizce ifadenin baş harfle-
rinden oluşmuştur. Laser, atomların enerji düzeyleri arasındaki elektron geçişleri ile oluşan ışımalara dayanır. Uyarılmış
emisyon yolu ile aynı fazlı, eşit frekanslı, eşit enerjili ve aynı yönlü fotonları oluşturan ışık kaynağına laser denir.
LASER ortamı, kaynağın türüne göre katı, sıvı veya
Uyarma Işığı
gaz maddeler içerir. Bu ortama dışarıdan verilen
enerji (ışık, elektrik deşarjı veya radyo dalgaları gibi)
atomları uyararak elektronların üst enerji seviyelerine
çıkmasını sağlar. Kısa bir süre sonra elektronlar eski
Uyarılmış atomların LASER yörüngelerine dönerken ışıma yapar. Bu ışımalar,
bulunduğu ortam Işığı tam yansıtıcı ve yarı geçirgen aynalar arasında yan-
sıyarak diğer atomları da uyarır ve ışıma yapmalarına
Tam yansıtıcı Yarı geçirgen neden olur. Aynalar arasında yansıyan ışının enerjisi
ayna ayna artar ve belirli bir seviyeye ulaştığında yarı yansıtıcı

LASER ışığı üreten mekanizma yüzeyden geçerek LASER ışığını oluşturur.

Laser Işınının Özellikleri
• Laser ışını aynı frekans ve fazda fotonlar oluşturduğu için tek renklidir ve bu renk Laser'in cinsine göre değişebilir.
• Normal ışın gibi dağılmaz, sapma miktarı oldukça az olup yönleri değiştirilebilir.
• Yüksek enerjili Laser ışınları delme, kesme, kaynak yapma vb. işlemlerde kullanılabilir.
• Laser ışını, atmosferik doğa olaylarından (yağmur, kar, sis vb.) etkilenir.

FIZIK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 275