Page 55 - Konu Özetleri AYT Fizik

EĞİK ATIŞ

Eğik Atış Hareketinin Düşey Yönde İncelenmesi

İvme Hız Konum
v 0y
v y 4h h max
3h 3h
t 2t 3t 4t h 2t 3t 4t
0 Zaman 0 t -h Zaman Zaman
-v y -3h 0 t 2t 3t 4t
-g -v 0y

• Eğik atış hareketi, düşey yönde yerden yukarı yönde düşey atış hareketinin özelliklerine sahiptir.
• Cismin t süresinde aldığı en büyük düşey yola maksimum yükseklik (h ) denir.
çıkış max
Düşeydeki Harekete Ait Hız, Yer Değiştirme ve Zamansız Hız Denklemleri
1
• t sürede aldığı düşey yol, h = v ⋅− ⋅ gt ⋅ 2
t
0y
2
• Bir t anında düşey hız, v = v - g · t
y 0y
2
2
• Zamansız hız denklemi v = (v ) - 2 · g · h ile bulunur.
y 0y
DİKKAT
• Cisim aynı düzleme düşerse, çıkış süresi iniş süresine eşit olur.
v
• Cismin havada kalma süresi, t çıkış = t iniş = 0y ; v düşey hız büyüklüğü ile doğru, g yerçekim ivmesiyle ters orantı-
0y
lıdır. g
v
• Yatayda aldığı yol (menzil), x v = t ⋅ v = 2 ⋅ 0y hem düşey hız hem de yatay hız büyüklüğüne bağlıdır.
menzil 0x uç 0x
g
• Eğik atış yapan cisim, maksimum yüksekliğe çıktıktan sonra yatay atış hareketi yapar.
• Cismin yere çarpma hızının büyüklüğü (v ), harekete başlarken sahip olduğu ilk hızın (v ) büyüklüğüne eşittir.
son 0

KRİTİK BİLGİ

Bir cisim yatayla yukarı yönde α kadar açıy- Bu formülden iki önemli sonuca ulaşılır:
la ve v¶ ilk hızıyla atılırsa cismin menzili (x), 1. Cisim yatayla yukarı yönde 45° açı yapacak şekilde atıldığında
0
maksimum menzile sahip olur. Buna göre hız büyüklüğü değişti-
v ⋅ 2 sin2α rilmeden yatayla yukarı yöndeki atış açısı 0°den 45°ye kadar bü-
x = 0
g yüdükçe atış uzaklığı da büyür, 45°den 90°ye kadar ise küçülür.
2. Cisim, aynı büyüklükteki hızlarla birbirini 90°ye tamamlayan açılar-
bağıntısıyla hesaplanabilir. la atılırsa yatayda aynı menzil uzaklığına sahip olur.

DİKKAT
Yörüngenin herhangi bir noktasında cismin hızı, yatay yöndeki v¶ = v¶ ile o andaki düşey hızı v¶ hızlarının bileşkesidir.
x 0x y
a) Çıkış bölgesinde b) Tepe noktasında c) İniş bölgesinde
y T = x P
T x
y = 0
x y

2 2 2
2 2 2 v = v x + v y
v = v x + v y

FİZİK - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 55