Page 174 - Konu Özetleri AYT Tarih

I. DÜNYA SAVAŞI SÜRECİNDE OSMANLI DEVLETİ

KANAL CEPHESİ:
Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın isteği üzerine açılan bir cephedir. Osmanlı ordusu, 1915'te Birinci Kanal Harekâtı'nı,
1916'da İkinci Kanal Harekâtı'nı düzenledi. Amaç; Osmanlı İmparatorluğu'nun Süveyş Kanalı'nı ele geçirmesi ve Mısır'a
yeniden sahip olmasıydı.
Nedenleri
• İngilizlerin sömürgelerine giden Hindistan yolunu kesmek.
• Mısır’ı ele geçirmek.

Sonuçları
• Kanal Seferi başarısızlıkla sonuçlandı ve Türk ordusu su, erzak ve cephane sıkıntısı nedeniyle geri çekildi. Daha sonra
Türklerin ve İngilizlerin kuvvetlerinin çoğunu Çanakkale ve Gelibolu savaşları nedeniyle bölgeden çekmeleri üzerine
Sina çölünde savaş durakladı.

SURİYE FİLİSTİN CEPHESİ:
I. Dünya Savaşı'nda bu cephe, Kanal Cephesi adı ile açılmış, zamanla Sina-Filistin-Suriye Cephesi adını almıştır. 1915
Şubat ve1916 ağustos aylarında iki kez gerçekleştirilen Kanal Harekâtının mağlubiyetle sona ermesi, İngilizlerin Sina Ya-
rımadası'na egemen olarak Filistin istikâmetinde ilerlemesine yol açmıştır.
Nedenleri
• Kanal Cephesindeki başarısızlık üzerine açılan bir cephedir.

Sonuçları
• Osmanlı Devleti'nin mağlubiyetiyle sonuçlanmıştır.
• Gazze, Kudüs, Filistin ve Şam İngilizlerin işgaline uğramıştır.
• Osmanlı orduları Suriye'nin içlerine kadar geri çekilmek zorunda kalmışlardır.
• 30 Ekim1918’de Mondros Ateşkes Antlaşması’yla Cephe kapandı.

GALİÇYA-MAKEDONYA CEPHESİ:
Bulgaristan ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na yardım etmek için asker gönderdiği cephelerdir.

SAVAŞ İÇİNDE GİZLİ DİPLOMASİ
• İstanbul Antlaşması (1915): İstanbul ve Boğazların savaştan sonra Rusya’ya bırakılması kabul edildi.

• Londra Antlaşması (1915): On İki Ada ve Trablusgarp’ın yanı sıra Antalya’ya kadar uzanan Batı Anadolu toprakları
da İtalya’ya bırakıldı.
• Sykes-Picot (Saykıs Piko) Antlaşması (1916): Van, Erzurum, Rusya’ya; Adana, Halep, Fransa’ya; Bağdat, Basra
İngiltere’ye bırakıldı.
• Saint Jean De Maurienne Antlaşması (1916): Fransa, İngiltere ve İtalya arasında imzalandı. İzmir ve çevresi, Konya
ve Antalya toprakları İtalya’ya bırakıldı.

I. DÜNYA SAVAŞI’NDA OSMANLI ZAFERLERİ

• Çanakkale Zaferi: Çanakkale Cephesi’nde kazanılan bu zafer, Mustafa Kemal’in Anafartalar Kahramanı olarak tanın-
masını sağladı. Oluşturduğu millî bilinç, Anadolu’da Türk istiklal mücadelesinin başlamasında büyük pay sahibidir.
• Kut’ül-Amâre Zaferi: İngilizler, Bağdat’ı almak amacıyla 26 Eylül 1915’te Kut şehrini işgal etti. Başarılı olamayan
İngilizler Kut’ül-Amâre’ye çekilirken Albay Halil (Kut) 5 Aralık 1915’te bölgeyi kuşattı. Halil Bey ile General Townshend
arasındaki görüşmelerde İngilizlerin Osmanlı Devleti’ne teslim olması konusunda uzlaşmaya varıldı.
174 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYT