Page 202 - Konu Özetleri AYT Tarih

ATATÜRK İLKELERİ-SİYASİ VE HUKUK ALANINDAKİ GELİŞMELER
ATATÜRK İLKELERİ-SİYASİ VE HUKUK ALANINDAKİ GELİŞMELER

Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
• Saltanatın kaldırıldığı gün halife seçilen Abdülmecit Efendi’nin devlet başkanı gibi davranması ve halifelik kurumunun
laik devlet anlayışı ile bağdaşmaması üzerine 3 Mart 1924 tarihinde TBMM’de çıkarılan kanun ile birlikte halifelik kal-
dırıldı.

• Halifeliğin kaldırılması ile birlikte son halife Abdülmecit Efendi ve Osmanlı hanedanı da yurt dışına çıkarıldı.

DİKKAT

Halifeliğin kaldırıldığı gün Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Şeriye ve Evkaf Vekaletinin Kaldırılması Kanunu ve Erkan-ı Harbi-
ye Reisliğinin Kaldırılması Kanunu kabul edildi.

1924 ANAYASASI
• 1921 anayasası olağanüstü bir dönem olan millî mücadele yıllarında hazırlandığı için çerçeve bir anayasaydı.
• Olağanüstü bir dönemde hazırlandığı için 1921 Anayasası’nda devletin adı ve rejimi belli değildi.
• Cumhuriyet’in İlanı ile birlikte rejimin ve devletin adı konulduktan sonra yeni bir anayasa ihtiyacı doğdu.
• II. TBMM döneminde çıkarılan bu anaysa ile birlikte 1921 anayasasının eksikleri giderildi.

• 1924 Anayasası 1961 Anayasası yapılana kadar yürürlükte kaldı.1933 yılında kadınlara siyasi hakların verilmesi, 1937
yılında Atatürk ilkelerinin Anayasa’ya dahil edilmesi bu anayasanın uygulandığı dönemde gerçekleşmiştir.

HUKUK ALANINDAKİ GELİŞMELER

• Cumhuriyet döneminde hukuk alanında yapılan en önemli ilk gelişme 1925 yılında ülkede hukuk alanında eğitim ver-
mek amacıyla Ankara’da Hukuk Mektebi’nin açılmasıdır.
MEDENİ KANUN'UN KABUL EDİLMESİ
• Kişilerin birbirleri ile olan ilişkilerini, aile, eşya, borçlar ve miras hukukunu düzenlemek için oluşturulmuştur.

• Medeni kanun yapmak zaman alacağından, Cumhuriyet döneminde bize en uygun olan dönemin İsviçre Medeni Ka-
nunu, ülkemize adapte edilerek kullanılmaya başlandı.

DİKKAT

İsviçre Medeni Kanunu’nun alınmasında; demokratik olması, pratik olması, çözümcül olması ve en önemlisi mevcut
örnekler arasında en yenisi olması etkili olmuştur.

Türk Medeni Kanunu

Vatandaşlara, kanun önünde her alanda eşitlik getirildi.

Türk kadınına; boşanma, mirastan pay alma, isteği işe girebilme
gibi sosyal haklar verildi.

Tek eşlilik ve resmî nikâh zorunluluğu getirildi.

Osmanlı'dan kalma Mecelle kaldırıldı. Böylece hukuk alanında birlik sağlandı.

Gayrimüslim vatandaşlar, Lozan'da tanınan haklarından vazgeçtiler. Patrikhane-
nin hukuki yetkileri böylece ortadan kalktı.
202
202 MEBİ KONU ÖZETLERİ TARİH - TYT-AYTİH - TYT-AYT
TAR