Page 140 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

CUMHURİYET DÖNEMİ ROMAN 2

MODERNİST ve POSTMODERNİST ROMAN

Modernizm, 19. yüzyılda ortaya çıkan ve yaşamın kavranması zor gerçeklerden
oluştuğunu bundan dolayı olduğu gibi kavranamayacağını savunan sanat akı-
mıdır. Eserlerde bireyin bunalımı, toplumla çatışması, yalnızlığı, huzursuzluğu,
topluma yabancılaşması anlatılır.
Postmodernizm, II. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan ve modernizmin ka-
ramsar havasını yarı olumluluğa, yarı alaycılığa bırakmış hâlidir. Modernizmden
sonra gelen anlamını taşır.

Modernist - Postmodernist Romanları
Yazarlar

YUSUF ATILGAN, yalnız, bunalımlı, kendine ve topluma
yabancılaşmış bireyi modern anlatım teknikleri ile Aylak Adam, Anayurt Oteli, Canistan
anlatmıştır.

FERİT EDGÜ, edebiyatımızda küçürek hikâyenin öncüsü Kimse, O (Hakkari’de Bir Mevsim), Eylülün Gölgesinde
olarak bilinir.

OĞUZ ATAY, modern romanın öncüsü olan yazar Tutunamayanlar, Bir Bilim Adamının Romanı, Tehlikeli
romanlarında yaşadığı toplumun yerleşik kurallarına uyum Oyunlar
sağlayamayan aydın kişileri anlatır.
ADALET AĞAOĞLU, 1950’li yıllardan itibaren toplumda Ölmeye Yatmak, Bir Düğün Gecesi, Hayır
görülen değişimleri, yanlış Batılılaşmayı eleştirel ve zaman (Bu eserler Dar Zamanlar üçlemesi olarak bilinir.)
zaman da ironik bir biçimde anlatır. Fikrimin İnce Gülü

Sevgili Arsız Ölüm, Berci Kristin Çöp Masalları, Gece
LATİFE TEKİN, romanlarında köyden kente göç, çarpık Dersleri, Buzdan Kılıçlar, Aşk İşaretleri, Ormanda
kent yaşamı, kendine ve topluma yabancılaşan birey Ölüm Yokmuş, Unutma Bahçesi, Muinar, Manves City,
konularını gerçeküstücü bir yaklaşımla ele almıştır.
Sürüklenme, Zamansız
BİLGE KARASU, romanlarında yalnız ve iletişim
kuramayan bireyi; sevgi, dostluk, yalnızlık, inanç, tutku Gece, Kılavuz
gibi kavramları imgesel bir dille anlatmıştır.
VÜS’AT O. BENER, romanlarında hayatın önemsiz ayrın-
tılarına, yabancılaşmaya, aşka ve varoluşsal sorgulamala- Buzul Çağının Virüsü, Bay Muannit Sahtegi’nin Notları
ra yer vermiştir.

KRİTİK BİLGİ HATIRLAYALIM

Yazma sürecinin de romanın kurgularından biri olarak Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar romanında Mühendis
kurgulanması demek olan “üst kurmaca” tekniği Turgut Özben, intihar eden arkadaşı Selim’i araştırırken
postmodernist romanın ayırt edici özelliğidir. onunla kendi arasındaki benzerlikleri keşfeder. Eserde
güçlü bir ironi ile yazar kendi mensup olduğu çevrenin
de eleştirisini yapar. Eser; ele aldığı konu, konuyu işleyiş
tarzı ve iç monolog, bilinç akışı gibi yeni anlatım teknikle-
PÜF NOKTA rini kullanması açısından önemlidir. Eser hem modernist
hem de postmodernist özellikler taşır.
Postmodernist sanatçılar modernizm akımında da
kullanılan metinler arasılık, kolaj, pastiş, parodi, üst
kurmaca gibi anlatım tekniklerini kullanmışlardır.
DİKKAT
Modernist ve postmodernist roman Türk edebiyatında
1970’lerden itibaren etkili olmuştur.

140 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT