Page 20 - Konu Özetleri TYT Kimya

KIMYA UYGULAMALARINDA IŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLIĞI

BAŞLICA ELEMENT VE BILEŞIKLERIN ÇEVREYE ETKISI

ELEMENT/BILEŞIK ÇEVREYE ETKISI
• Toprak ve suda iyon dengesini sağlar.
Sodyum (Na) • Bitkilerin büyümesi için gereklidir.
FAYDALI KIMYASALLAR Kalsiyum (Ca) • Bitki canlılığı ve hayvanların beslenmesi için gereklidir.
• Toprakta iyon dengesini sağlar.
Potasyum (K)

Demir (Fe)
• Bitkiler için gerekli bir elementtir.
• Bitki ve hayvan yaşamı için gereklidir.
Magnezyum (Mg)
• Yeryüzünde biyolojik hayatın devamını sağlar.
Su (H O) • Yeşil yapraklı bitkilerde klorofilin yapısında bulunur. Bitkilerin büyümesi için gereklidir.
2
• Tarımsal üretim, içilebilir su temini, toprakta çözücülük ve enerji üretimi için gereklidir.
Cıva (Hg) • Fosil yakıtlar ve madencilik yoluyla hava, toprak ve suya karışarak besin zincirine girer.
ZARARLI KIMYASALLAR Karbon dioksit (CO ) • İklim değişikliği ve küresel ısınmaya sebep olur.
• Klorofil sentezini sınırlayarak bitki büyümesini olumsuz etkiler.
Kurşun (Pb)

2
• Asit yağmurlarına yol açar.
Azot dioksit (NO )
2
• Asit yağmurlarına yol açar.
Kükürt trioksit (SO )
3
Karbon monoksit (CO) • Doğal bitki örtüsüne zarar veren ozon (O ) oluşumuna yol açar.
3
Klor (Cl ) • Düşük seviyeleri bile sudaki ve topraktaki canlı organizmalara zarar verir.
2

Endüstriyel atıklarda bulunan ağır metaller, tarımsal üretimde kullanılan gübreler gibi pek çok sebeple besin zincirine
dâhil olan kimyasallar, insan sağlığına ve çevreye zarar verir. Ancak tüm kimyasal maddeler zararlı değildir. Bazı
kimyasal maddelerin eksikliği hâlinde sağlığımız ve çevre zarar görür.

İnsan sağlığı için gerekli kimyasal maddelerin alınması gereken miktarlar farklıdır.
Sodyum: 5 g/gün
Su: 2 L/gün

DIKKAT
Klorlu çamaşır suyu (NaClO) ile tuz ruhu (HCl) karıştırılmamalıdır. Çünkü oluşan klor gazı (Cl ) insan sağlığına ve
2
çevreye zararlı bir kimyasaldır.

20 MEBİ KONU ÖZETLERİ KIMYA - TYT