Page 24 - Konu Özetleri TYT Kimya

ATOM MODELLERI

RUTHERFORD ATOM MODELI (1912)

• Radyoaktif bir kaynaktan elde ettiği (+) yüklü ışınların ince altın (Au) levhadan saçılmalarını gözlemlemiştir.
• Alfa ışınlarının çok küçük bir kısmının geri yansıması sonucu, çekirdekli yapı anlaşılmıştır.
• Model, gezegen modeli olarak da bilinir.
• (+) yükün tamamı çekirdektedir.
• Çekirdek çapı 10 �12 – 10 �13 cm’dir.
• (+) yük miktarı bir elementin tüm atomlarında aynıdır.
• Atomda elektron sayısı proton sayısına eşittir.
• Atomun kütlesinin yaklaşık olarak yarısını protonlar oluşturur. Bu görüşü nötronları işaret
etmiştir.
• 1932’de Chadwick nötronları bulmuştur.
Modelin Eksiklikleri:
• Elektronların proton içeren çekirdeğe neden düşmediğini açıklayamaz.

BOHR ATOM MODELI (1913)
• Elementlerin alev rengi üzerinde yaptığı değişiklikler ayırt edicidir (Na: Sarı).
• Maddenin ısı enerjisi almasına abrorpsiyon (soğurma) aldığı ısının bir kısmını ışıma ile geri vermesine emisyon
(yayma) denir.
• Yüksek sıcaklığa ısıtılan maddelerin yaydığı ışınların prizmadan geçilmesi sonucu farklı açılarla kırılarak çeşitli
renklerde çizgiler oluşturur. Bu çizgilere ışık spektrumu denir.
• Bohr, hidrojenin ışık spektrumunu inceleyerek bir model oluşturmuştur.
• Model, yörünge modeli olarak bilinir.
• Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıktaki K, L, M… (1, 2, 3,…) enerji düzeylerinde
bulunur.
• Elektronların olması gereken yerde olması durumuna temel hâl denir. Kararlı hâl olan
bu durumda atom ışın yaymaz.
• Atom dışarıdan enerji aldığında elektron daha yüksek enerji seviyesine geçer. Buna
uyarılmış hâl denir.
• Elektron uyarılmış hâlden temel hâle geçerken aldığı enerjiyi yayar.
Modelin Eksiklikleri:
2+
+
• Tek elektronlu taneciklerin ( H, He , Li gibi) davranışları açıklar, çok elektronlu türleri açıklayamaz.
1 2 3
• Elektronların yeri tespit edilemez.

24 MEBİ KONU ÖZETLERİ KIMYA - TYT