Page 4 - Disiplinler Arası Ödev Rehberi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

GİRİŞ

Dünyada çeşitli alanlarda küresel problemlerin çözümünde farklı disiplinlerin bilgi ve yöntemleri-
nin birlikte kullanılması gerekmektedir. Eğitim sistemiyle bu küresel problemlere akılcı çözümler
üretebilen bireylerin yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Bireylerin çözüme ulaşırken akıl yürütme,
eleştirel düşünme, problem çözme ve karar verme gibi üst düzey becerilerini geliştirmeleri, di-
siplinler arası anlamlı ve bütüncül ilişkiler kurmaları ve farklı açılardan değerlendirme yapmaları
önemlidir. Gerçek hayatta farklı alanlarda bilgiyi bir araya getiren bireyler başarılı olmaktadır
(Aybek, 2001; Yurttaş, Erdaş-Kartal ve Çağlar, 2020).
Ödevler, ders saatlerinde işlenen konuların daha iyi kavranması ve okul dışındaki zamanın
daha iyi değerlendirilmesi için öğrencilere verilen ders dışı etkinliklerdir. Öğretmenler, öğrenme
amaçlarına göre ödev uygulamalarını belirlerler. Ödevler ve pratikler, öğrenciler yeni bilgileri
uyguladıkları zaman bu öğrenilenlerle ilişkili hâle gelir. Pratik yapmak öğrencilerin sık tekrarlarla
yeni öğrendiklerini uygulamaya uyum sağlamasıdır. Pratik yapmanın amacı öğrencilerin ilerle-
meleri için fırsat vermektir. Uygun ödevler ve iyi tasarlanacak pratikler öğrencilerin öğrenmeleri-
ni ilerletecektir. Ödevlerde yapılacak bazı anahtar değişiklikler öğrencilerin başarılarında gözle
görülebilir farklılıklar oluşturacaktır (GCSDG, 2007). Öğretmenler ödev, performans çalışması
gibi okul dışı ölçme değerlendirme tekniklerinin yararlı olduğuna inanmakta ve bu etkinlikleri öğ-
retim yöntemi olarak da kullanmaktadır. Ancak öğretmenlerin farklı disiplinler ile iş birliği yaptığı
çalışmalarda öğrencinin bilime karşı tutumundan akademik başarısına, bilimsel okuryazarlık
kazanmasından bütüncül yaklaşım sergileyebilmesine dek olumlu etkileri olan bu yaklaşımın
uygulamada kendisine yer bulması kritik bir öneme sahiptir. Öğretmenler arasındaki iş birliğini
artıran disiplinler arası yaklaşımın okul kültürü ve iş yükü izin verdiği oranda uygulanması, hem
öğrenciyi hem de öğretmeni besleyecek; zengin bir öğretim ortamı oluşturulmasına katkıda bu-
lunacaktır. Belki bir kulüp çalışması altında belki de paylaşımı yüksek bir meslektaş ortak çalış-
ması ile yürütülebilecek olan bu çalışma hem öğrenciyi hem öğretmeni besleyen, zenginleştiren
bir çalışma süreci olacaktır.

A DİSİPLİNLER ARASI YAKLAŞIM

Jacobs (1989, s.8) disiplinler arası yaklaşımı “birden fazla disiplinin bilgi ve yöntemlerinin kulla-
nılarak bir kavramın, konunun ya da problemin incelenmesi” şeklinde tanımlamaktadır. Disiplin-
ler arası yaklaşım, iki ya da daha fazla disiplini tutarlı bağlantılarla birbirine entegre eden bir ba-
kış açısı sunar. Belirli bir tema merkeze alınarak farklı açılardan bilgi ve beceriler bütünleştirilir.
Böylece öğrencilerin disiplinler arası bağlantılar ve anlamlı ilişkiler kurabilmesi sağlanır (Aydın
ve Balım, 2008).

Yıldırım (1996, s.89) ise disiplinler arası yaklaşımı “geleneksel konu alanlarının belirli kavramlar
etrafında anlamlı bir biçimde bir araya getirilerek sunulması” olarak tanımlamaktadır. Buradaki
amaç, konunun öğrenciye öğretiminde diğer disiplinlerin bakış açısından yararlanmaktır.

Disiplinler arası öğretim, disipliner öğretime göre çevre, kaynak kullanımı, teknoloji eğitimi vb.

4