Page 17 - Biyoloji Sınıf İçi Değerlendirme

ÖĞRETMEN REHBER KİTABI

2) Dereceleme ölçeği
Öğrenci çalışmasında gösterilen belirli kavramların, becerilerin,
işlemlerin ya da tutumların ne oranda kazanıldığını tespit etmek
için kullanılan araçlardır. Hatırlatma
Dereceleme ölçekleri öğrencinin performansına not vermek
Performans dereceleri
amacıyla da kullanılabilmektedir. Ancak performans hakkında
belirlenirken rakam değerleri
ayrıntılı bilgi sağlamamaktadırlar, bu nedenle performansa da-
(4-3-2-1) kullanılabileceği gibi
yalı değerlendirme yapabilmek için performans görevlerinin ana-
performans tanımlayıcıları
litik dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirilmesi
tavsiye edilmektedir. da (mükemmel, iyi, orta,
Dereceleme ölçeğinin hazırlanmasına görevin içeriğini de dikka- geliştirilmesi gerekli) kullanılabilir.
te almak kaydıyla beklenen performansta belirtilen hususlar ele
alınarak ölçütlerin hazırlanması ile işe başlanmalıdır.

3) Dereceli puanlama anahtarı (rubrik)
Dereceli puanlama anahtarı, öğrencinin bir kavram, durum veya olaya ilişkin bilgisini ifade etmesi veya
bir ödevi yapmasıyla ilişkili olarak öğrencinin yeterlik düzeyini belirlemeye yönelik bir puanlama sistemidir.
Dereceli puanlama anahtarı aracılığıyla öğrencilere güçlü ve zayıf yönleri hakkında geri bildirim verilir.
Dereceli puanlama anahtarlarında performansın gerçekleşebileceği farklı nitelik düzeyleri belirtilmekte
ve tanımlanan her performans düzeyi için belirlenen puan verilmektedir. Öğretmenler dereceli puanlama
anahtarlarından elde ettikleri sonuçları ayrıntılı olarak inceledikleri, öğrenci başarısının yüksek ya da dü-
şük olma nedenlerini sorguladıkları zaman öğrenme-öğretme sürecini uygun şekilde düzenlemiş olurlar.
Dereceli puanlama anahtarı; a) bütüncül puanlama anahtarı ve b) analitik puanlama anahtarı olarak ikiye
ayrılır.

Dereceli Puanlama Anahtarı

Bütüncül Puanlama Anahtarı Analitik Puanlama Anahtarı

Öğretmenin genel süreci veya Performans veya ürünün par-
ürünü bir bütün olarak ele alıp çalarının ayrı ayrı puanlanması
parçalarına ayırmadan puanla- daha sonra da bu ayrı ayrı veri-
ması esastır. len puanların toplanarak toplam
puanın hesaplanması esastır.

1.4. Sınıf İçi Değerlendirmede Geri Bildirim

Biçimlendirici değerlendirme kapsamında öğrencilere verilen geri bildirim, öğrencilerin mevcut bilgi ve be-
cerileri ile o zamana kadar edinmiş olması gereken bilgi ve beceriler arasındaki farkı anlamalarına yardım-
cı olur. Öğrencilere sunulan en yararlı geri bildirim, öğrencilere hataları ve eksikleriyle ilgili sunulan bilgiye
ek olarak öğrenme eksikliklerini kapatabilmeleri ve performanslarını geliştirmeleri için neler yapabilecekle-
rine ilişkin yönlendirmeleri içine alır. Biçimlendirici değerlendirme kapsamında sunulan geri bildirim, bütün
öğrencilerin başarabileceğine ilişkin beklenti ve inancı destekler (Boston, 2002; MEB, 2020; Popham,
2017). Geri bildirim genel olarak öğretmenler tarafından sunulurken öğrenciler de biçimlendirici
değerlendirme kapsamında öz ve akran değerlendirme aracılığıyla önemli bir rol oynarlar.

17