Page 22 - BOKS

20. yy.ın sonlarına doğru hızla gelişen 1.2. Boksun Türkiye’deki Gelişimi
teknoloji boksun dünya genelinde takip edi-
lebilmesine ve yaygınlaşmasına büyük bir Savaşçı bir toplum olan Türklerin, mücadeleyi ve rakibini alt etmeyi
katkı sağlamıştır. Teknoloji insanlara radyo ve amaçlayan boksa kayıtsız kalmaları düşünülemez. Türk boksu özellikle
televizyonların başında maçları takip etme savaşsal gücün vazgeçilmez bir unsurudur. Bu yüzden Türkler diğer dövüş
imkânını sunmuştur. Medyanın maçlara ilgi sporlarına olduğu gibi boksa da büyük bir ilgi göstermiştir. XVI. yüzyılın
göstermesi boksun yaygınlaşması ve endüstri büyük kalemlerinden Sudi “Hediyet-ül İrfan Fimahr-ul Gülistan” adlı ese-
haline gelmesindeki en önemli etkendir. Te- rinde bokstan bahsetmektedir. Osmanlı ordusunda Yeniçeri askerlerinin
levizyonun evlerde yaygınlaşması maçların boks öğrendikleri, keçe ile kaplı duvara yumrukla vurarak çalıştıkları,
büyük bir izleyici kitlesine ulaşılmasına katkı duvar içinde hazırlanmış oyuklara yerleştirilmiş çamura yumruk talimi
sağlamıştır.1975 yılında 20.yy.ın en büyük bok- yaptıkları görülmüştür (Görsel 1.15.).
sörleri olarak kabul edilen Muhammed Ali ve
lakabı “Demir Mike” olan Mike Tyson’ın kendi Osmanlıda spor bir savaş eğitimi olarak kabul edilmesine rağmen,
dönemlerinde rakipleriyle yaptığı boks maç- Osmanlı sporu bilimle birleştirip, geliştirilmesine özen göstermiş, spo-
ları gece yarısı oynanmasına rağmen o güne run teknik eğitimini ve spora yardımcı bilgileri öğretmek üzere okullar
kadar görülmemiş bir kitle tarafından radyo ve açmıştır. Sporun Osmanlı İmparatorluğu için ne kadar önemli olduğunu
televizyonlardan takip edilmiştir (Görsel 1.13.). gösteren kanıtlardan bazıları da Osmanlı saraylarında spor alanlarının
Görsel 1.15. Şehzade Cengiz
Görsel 1.13. Mike Tyson inşa edilmesi ve sporcuların da sarayda himaye edilmesidir. Ayrıca elde
Milyonların bu ilgisi, naklen yayın ve rek- edilen resimlerde Şehzade Cengiz’in de boksla uğraştığı görülmüştür
lam gelirlerinin inanılmaz boyuttaki artışıyla (Görsel 1.15.).
kendini göstermiş ve boksun büyük bir endüstri Düşünelim-Tartışalım
haline gelmesine de zemin oluşturmuştur. Türkiye’de boks 1911 yılında İstanbul’a gelen müttefik kuvvetlere
Düşünelim-Tartışalım
Günümüzde boksun popülerliğini ait boksörlerin yaptıkları gösteri müsabakalarıyla gelişmeye başlamıştır.
Yine 20. yy.ın sonlarına doğru uluslararası O tarihlerde özellikle Amerikan ve Fransız donanma personeli kendi
Türklerin boks sporuna
boks birliği boks yapmak isteyen kadınların sürdürmek için, internet ve kitle ileti- kendilerini yakın hisset- aralarında Taksim meydanı çevresinde müsabakalar yapmaktaydı. İlk
şim araçlarıyla neler yapabilirsiniz?
Norveç, Amerika ve Kanada’da açtıkları davaları melerini sağlayan tarihi ve resmi müsabaka 1920 yılında yabancılar arasında yapılmıştır. Bunu takip
kazanmaları üzerine kadınların boks yapabil- fiziksel avantajları neler eden yıllarda İstanbul’da Galatasaray ve Fenerbahçe kulüplerinde boks
meleri için yeni kurallar açıklanmıştır. Norveç olabilir ? faaliyetleri başlamıştır. Bu maçlar çok büyük ilgi görmekte ve kalabalık
Boks Federasyonu yapılan baskılar sonunda bir seyirci kitlesiyle seyredilmekteydi. Zamanla yer yer sokak ringleri
kadınların boks maçı yapmalarına izin vermek kurulmaya başlanmış Ermeni, Rum vatandaşlarımız ile yerli boksörlerimiz
zorunda kalmıştır. Tunus’ta yapılacak toplantıda arasında boks maçları yapılmıştır.
görüşülmek üzere, Kanada, Amerika ve Norveç
boks federasyonları 1993 yıllarında AİBA’ya İstanbul Beden Terbiyesi de kulüpler arası ya-
(Uluslarrası Amatör Boks Birliği) başvurarak, pılan boks müsabakalarına resmi olarak izin ver-
kadınların da boks turnuvalarına katılabilme- miştir. Nihayet bu gelişmeler meyvesini vermiş ve
sini istemiştir. Toplantıda bu öneri olumlu kar- 1920’de Fransa Boks Federasyonunun katkılarıyla
şılanmış ve kadın sporculara da turnuvalara İstanbul’da Adil Akşiyan tarafından ülkemizdeki ilk
katılma hakkı verilmiştir. boks kulübü kurulmuştur. Bu kulübü Fenerbahçe,
Galatasaray ve Kurtuluş gibi bünyesinde boksa yer
Sonuç olarak boks insanoğluyla birlikte veren kulüpler izlemiştir.
var olan bir spordur. Zamanla geliştirilmiş ve Görsel 1.14. Kadın boksör
profesyonelleştirilmiştir. Ring, eldiven, kural- Resmi ilk boks maçı 1920’de kulüpler arasında
ları, raunt süresi aşamalı olarak düzenlenmiş- Taksim Stadyumu’nda yapılmış. O dönemde bu ku-
Araştıralım
tir (Görsel 1.14.). Günümüzde yayın hakları, Tasarlayalım lüplerde birçok boksör yetişmiştir. Bu boksörlerin
reklamlar sayesinde tam bir endüstri haline yurtdışı turnuvalara da katılması Türk boksunun
dönüşmüştür. Boksun sağlığa zararlı olması ve Kadınların boks yapmasının top- dünyaya açılmasını sağlamıştır. Bu dönemde yurt-
kalıcı hasarlar bırakma riskinden dolayı boks lumsal açıdan faydaları neler olabilir Görsel 1.16. Sabri Mahir ve takım arkadaşları dışında Türk boksunu temsil eden ilk boksör Sabri
karşılaşmalarının olimpiyatlardan çıkarılması araştırınız. Araştırma sonuçlarını arka- Mahir olmuştur (Görsel 1.16.).
önerilmiştir. Bu olumsuzluklara rağmen me- daşlarınızla paylaşınız.
rakla takip edilen bir spor dalı olma özelliğini
de kaybetmemiştir.

9 10