Page 23 - KARATE

Karate Çalışmalarında Kullanılan Kavramlar

DACHİ (Daçi) : Duruşlara verilen addır. Vücudun teknik uygulamada dengesini sağlamak için ge-
rekli pozisyonlara geçişteki duruşlardır.

DAN (Dan) : Siyah kuşakta ustalık derecesidir.
DOJO (Dojo) : Karate-do eğitmenleri tarafından fiziksel eğitimin verildiği tesisin adıdır.
HIKIASHI (Hikiashi) : Uygulanan ayak tekniklerinde rakibe zarar vermemek, kas kontrolünü geliştirmek
ve temel tekniği kurallara uygun şekilde uygulamak amacıyla yapılan ataktan
sonra ayağın aynı hızla geriye çekiş çalışmasıdır. Bu durum, ikinci bir ayak tekniği
uygulaması için de imkân sağlar.

HIKITE (Hikite) : Uygulanan el tekniklerinde bir kol ile atak veya blok uygulanırken diğer kolun den-
ge ve kas kontrolünü sağlamak için aynı oranda hızla geri çekilmesidir.

KARATEGİ (Karategi) : Ayak bileğine kadar inen bir pantolon ve kolun üçte ikisini örten ve sol bölümü üstte
kalacak şekilde iki parçadan oluşan beyaz renkli elbisedir. Kumite elbiselerinde,
daha ince elbise tercih edilirken kata elbiselerinde, ayak ve el bilekleri görülecek
uzunlukta ve daha kalın elbiseler tercih edilir. Ceket, belden kemer ile bağlanıldı-
ğında kalçaları kapatmalı fakat uyluk boyunun dörtte üçünden uzun olmamalıdır.
KİAA (Kia) : Teknik uygulamaları esnasında sporcunun çıkardığı haykırıştır. Sıkıştırılmış ve depo-
lanmış enerjinin uygulama anında bir bağırışla ortaya çıkmasıdır.
KİME (Kime) : Tekniği oluşturan parçaların bir bütün hâline geldiği, fiziksel ve zihinsel öğelerin bir-
likte oluşturduğu en kısa sürede elde edilen enerjidir.
KYU (Kyu) : Siyah kuşak öncesi farklı kuşak renklerinden oluşan öğrenci derecelerinin adıdır.
SENPAİ (Senpai) : Karate eğitmeninin yardımcısına denir.

SENSEİ (Sensei) : Karate-do eğitimi almış, donanımlı ve eğitici vasıfları taşıyan kişiye denir.
SHIHAN (Şihan) : Ülke federasyonları tarafından en üst kuşağa yükselmiş ve uzman konumunda
bulunan hocalara, yaptıkları hizmet göz önünde bulundurularak verilen unvandır.
OBİ (Obi) : Sporcunun, karate elbisesinin üzerine bağladığı kuşaktır. Karate-do da kuşaklar,
olgunlaşmanın ve mükemmelleşmenin sembolüdür. Olgunlaşma, sadece karate
teknikleri açısından değil fiziksel, zihinsel ve psikolojik değerler kazanmak bakımın-
dan da değerlendirilir. Kuşaklar; 8 kyu (temel) ve 10 dan (usta sınıfı) olmak üzere
18 sınıftan oluşur. Kyu; beyaz, sarı, turuncu, yeşil, mavi, kahverengi (3 kyu) şeklinde
sıralanırken dan; siyah 1. dandan 10. dana kadar sıralanır.
OSS (Os) : Karate-do sporcularının uygulama anında kullandığı sözdür. Çene aşağıya doğru
gırtlağa yakın bir haldeyken içten ve gür bir sesle söylenir. Bu söylemin onaylama
kabul etme, istek ve motivasyonu arttırma gibi çok yönlü kullanımları vardır. Oss, ilk
olarak Japonya Deniz Kuvvetlerinde kullanılmıştır.
TATAMİ (Tatami) : Hasır, tahta veya minderle kaplı, 8 x 8 metre ölçülerinde, kata ve kumite müsaba-
kalarının yapıldığı alana denir. Günümüzde birbirine geçmeli olarak serilen minder
üzerinde müsabakalar yapılmaktadır.
UCHİ (Uçi) : Vücudun bir bölümü ile dairesel veya direkt uygulanan vuruşların genel adıdır.
UKE (Uke) : Vücudun bir bölümü ile yapılan blok tekniklerinin genel adıdır.

YOİ (Yoi) : Ayakta duruş pozisyonudur. Ayaklar, bir omuz mesafesi açık ve parmak uçları, ileri
gösterecek şekilde durulur. Her iki el, yumruk şeklinde sıkılı ve kasıkların üstünde
durur.
ZANSHİN (Zanşin) : Teknik öncesi, teknik sırası ve sonrasında bütünüyle hazır olma halidir. Doğru tekniği
uyguladıktan sonra sabit kalmak, hareket etmemek olarak adlandırılır.

21
KARATENİN TANIMI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ
KARA TENİN T ANIMI VE KA VRAMS AL ÇERÇEVESİ 21