Page 73 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11
P. 73
1. ETKINLIK ŞEMA OLUŞTURMA Eritrositler: Kana kırmızı rengini veren ve kanda en çok bu-
lunan çekirdeksiz hücrelerdir. Yapısında bulunan hemoglobin
molekülü ile hücrelere oksijen taşır. Hücrede enerji oluşumu
Aşağıdaki boş bırakılan kutucuklara gelmesi gereken kavramları öğretmeniniz rehberliğinde sırasında ortaya çıkan karbondioksidi dışarı atmak üzere ak-
yazınız. ciğerlere taşır. Eksikliğinde kansızlık (anemi) gelişir. Ortala-
KAN ma yaşam süresi 120 gün olan eritrositler kırmızı kemik iliğin-
de üretilir (Görsel 5.5).
.............................................. Kan hücreleri Görsel 5.5: Eritrositler
Lökositler: Beyaz görünümlü ve çekirdekli olan bu hücreler
...................... Organik ve inorganik ................ ................ ................ vücuda giren yabancı maddeleri tanımak ve onlarla savaş-
...................... maddeler mak için görev yapar. Mikropları tanıyarak sistemi uyarır ve
bu mikroplarla savaşmak üzere antikor denen çok özel prote-
inleri üretir. Yapılarına göre parçalı (granülositler) ve parçasız
(agranülositler) olmak üzere ikiye ayrılır. Enfeksiyon sırasında
................ ................ sayıları artmaktadır. Kırmızı kemik iliklerinde ve lenf düğümle-
rinde üretilir (Görsel 5.6).
................
Görsel 5.6: Lökosit
................ ................ ................ ................
................
................ Trombositler: Kanın en küçük hücreleridir. Bir yaralanma
hâlinde yaralanan bölgeyi ilk tamir etme ve bu bölgede pıhtı
................ oluşması için bir dizi olayı başlatma görevi olan hücrelerdir.
Yaşam süresi kısa olan bu hücreler kemik iliğinde ve
Şekil 5.1: Kanın şeması akciğerlerde üretilir (Görsel 5.7).
KANIN GÖREVLERI Görsel 5.7: Trombosit
Vücuttaki tüm organların düzenli bir şekilde çalışabilmesi ve böylece hayatın devam ettirilebil-
mesi için kanın birçok görevi bulunur. Bu görevler şunlardır:
• Akciğerlerden aldığı oksijeni hücrelere götürür.
• Sindirilen besinleri hücrelere taşır. 2. ETKINLIK ARAŞTIRMA
• Vücut ısısını düzenler.
• Vücutta su ve tuz dengesinin korunmasını sağla-
yarak bütün hücrelerin belirli bir düzende çalışma- Dayanıklılık gerektiren spor dallarında millî olmuş sporcuların antrenman öncesi ve sonrası kan
sını sağlar.
• Hormonları ilgili hücrelere ulaştırır. hücrelerindeki değer değişimlerini gösteren bilgilere bilişim teknolojilerinden yararlanarak bir sonraki
• Taşıdığı pıhtılaşma faktörleri ile gerektiğinde pıhtı derse kadar ulaşınız. Ulaştığınız sonuçları aşağıdaki boşluğa yazarak öğretmeniniz rehberliğinde
oluşturur ve kan kaybını önler. arkadaşlarınızla paylaşınız.
• Atık ürünleri boşaltım organlarına taşır. ..............................................................................................................................................................
• Hücrelerde oluşan karbondioksidi akciğerlere taşır. ..............................................................................................................................................................
• Bağışıklık sistemini korur ve güçlendirir. ..............................................................................................................................................................
Görsel 5.4: Kan hücreleri ..............................................................................................................................................................
Kan bu görevleri yapısında bulunan hücreleri sayesinde gerçekleştirir. (Görsel 5.4). ..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
70 71