Page 78 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11

Kalp; perikard, miyokard ve endokard
olmak üzere üç katmanlı bir yapıya sahip-
tir. Kalbi çevreleyen koruyucu bir kese ola- Perikard
rak da adlandırılan perikard, kalbi dıştan Miyokard
saran iki katlı bir zardır. Bu iki zar arasında Perikard
kalbin hareketini kolaylaştıran perikard sı- sıvısı
vısı bulunur (Görsel 6.3).
Kas dokusundan oluşmuş olan miyo-
kard kalbin orta tabakasıdır. İskelet kasları
gibi çizgili görünümlüdür. Fakat iskelet kas-
larının aksine otonom sinir sistemine bağlı
olarak istem dışı çalışır. Kalbi besleyen da-
marlar bu tabakada bulunur ve kalbin ka-
sılıp gevşemesi bu tabakada gerçekleşir.
Endokard; kalbin iç boşluklarının yüzeyini Endokard
saran, kasılma yetenekleri az olan, daha Görsel 6.3: Kalbin yapısı
çok sinirsel iletileri taşımak için özelleşmiş
tabakadır (Görsel 6.3).
Dört odacıktan oluşan kalbin üst bölümünde sağ ve sol tarafta bulunan odacıklara kulakçık
(atrium), alt bölümünde sağ ve sol tarafta bulunan odacıklara da karıncık (ventrikül) denir. Atriumlar
kanın kalpte toplandığı, ventriküller ise kanın damarlara pompalandığı odacıklardır. Sağ tarafta bulu-
nan atrium ve ventrikül kalbin sağ yarısını, sol tarafta bulunan atrium ve ventrikül kalbin sol yarısını
oluşturur. Sağ atrium, vücudun her tarafından toplardamarlar vasıtasıyla gelen karbondioksit yüklü
kirli kanın toplandığı, sağ ventrikül ise bu kirli kanın temizlenmesi için akciğerlere pompalandığı oda-
cıklardır. Sağ atrium ve ventrikül tek yönlü çalışan trikuspid adı verilen bir kapak vasıtasıyla birbirine
bağlanır. Sol atrium akciğerlerden gelen oksijenden zengin temiz kanın toplandığı, sol ventrikül ise
bu temiz kanın damarlara pompalandığı odacıklardır. Sol atrium ve ventrikül tek yönlü çalışan mitral
adı verilen bir kapak vasıtasıyla birbirine bağlanır. Temiz ve kirli kanın birbirine karışmaması kalbin
sağ ve sol yarısını birbirinden ayıran septum adı verilen bir duvar ile sağlanır (Görsel 6.4).

Temiz kan
Kirli kan

Sağ atrium
Sol atrium
Mitral kapak

Sol ventrikül
Trikuspid kapak
Sağ ventrikül Septum

Görsel 6.4: Kalbin bölümleri
Yaşam boyunca devamlı bir şekilde çalışan ve yetişkin bir insanda dakikada ortalama 70-80 kez
atan kalp, tüm vücut dokularına temiz kanın pompalanması ve dokularda kirlenerek geri dönen kanın
temizlenmesi için akciğerlere pompalanması gibi hayati fonksiyonları gerçekleştirmektedir.

76