Page 81 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11

Atardamarlar (Arterler): Kanın kalpten dolaşıma çıkmasını sağlayan damarlardır (Görsel 6.6). Bu
damarlar kalpten uzaklaştıkça dallara ayrılarak incelir. Kalbin sol ventrikülünden çıkan aort damarı ve
sağ ventrikülünden çıkan pulmoner arter vücudun büyük atardamarlarıdır. Aort damarı kalpten çıkan
en büyük atardamardır ve kalpten çıktıktan sonra baş bölgesi ve kollar için dallara ayrılarak karın
boşluğuna doğru ilerler. Geçtiği bölgelerde aorttan ayrılan diğer atardamarlar temiz kanın dokulara Kılcal damarlar (Kapiller): Atardamarlar ile
iletilmesini sağlar. Bu atardamarın kalpten çıkış noktasında aort kapağı olarak adlandırılan ve tek organ ve dokulara ulaşan kanın hücrelere
yönlü çalışan bir kapak bulunur. Pulmoner arter ise kalpten çıktıktan sonra sağ ve sol olmak üzere oksijen ve besin maddelerini taşıyabilmesi
iki dala ayrılarak kirli kanın akciğerlere iletilmesini sağlar. Bu atardamarın da kalpten çıkış noktasın- için görevli olan damarlardır. Çok ince olan
da pulmoner kapak olarak adlandırılan ve tek yönlü çalışan bir kapağı bulunur. Kirli kan taşıyan tek kılcal damarlarda kanın akış hızı diğer da-
atardamar pulmoner arterlerdir (Görsel 6.7). marlara göre daha yavaştır. Kandaki besin
ve oksijenin hücrelere, hücrelerde oluşan
karbondioksit ve atık maddelerin de kılcal
Atardamar
Toplardamar damarlara taşınması kılcal damarlar ile hüc-
reler arasında gerçekleşir. Kılcal damarlar
ayrıca atardamarlar ile toplardamarlar ara-
sındaki bağlantıyı da sağlayan damarlardır
Toplardamar kapağı (Görsel 6.8).

Görsel 6.6: Damarlar
Kapiller
Toplardamarlar (Venler): Kanın kalbe geri dönmesini sağlayan ve içlerinde tek yönlü kapakçıkları
olan damarlardır (Görsel 6.6). Dolaşımdaki kan kılcal damarlardan toplardamarlara geçerek kalbe Görsel 6.8: Kılcal damarlar
taşınır. Bu damarlar kalbe yaklaştıkça dallanmalar azalarak kalınlaşır. Kalbin sağ atriumuna giren
vena kava inferior ile vena kava süperior ve kalbin sol atriumuna giren pulmoner venler vücudun en 2. ETKINLIK ARAŞTIRMA
büyük toplardamarlarıdır. Vena kava inferior vücudun alt bölümlerinden gelen karbondioksit yüklü
kirli kanın, vena kava süperior vücudun üst bölümlerinden gelen karbondioksit yüklü kirli kanın kalbe
iletilmesini sağlar. Pulmoner ven sağ ve sol akciğerlerden çıkarak oksijence zenginleşen temiz kanın Bilişim teknolojilerinden yararlanarak bir sonraki derse kadar kalp ve damarlarda bulunan ka-
kalbe iletilmesini sağlar. Temiz kan taşıyan tek toplardamar pulmoner venlerdir (Görsel 6.7). pakçıklarla ilgili görseller bulunuz. Bu görselleri sınıf panosunda sergileyiniz. Kapakçıkların önemi ve
Kafa ve kollara giden aort dalları görevleriyle ilgili ulaştığınız sonuçları aşağıdaki boşluğa yazarak öğretmeniniz rehberliğinde arka-
daşlarınızla paylaşınız.
Aort
Vena kava superior ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Sağ akciğere giden Sol akciğere giden
pulmoner arter pulmoner arter ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Sol akciğerden ............................................................................................................................................................
gelen pulmoner ven ............................................................................................................................................................
Sağ akciğerden
gelen pulmoner ven ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Pulmoner kapak Aort kapak ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Temiz kan Trikuspid kapak Mitral kapak ............................................................................................................................................................
Kirli kan
............................................................................................................................................................
Vena kava inferior ............................................................................................................................................................
Kirli Kan Karın ve bacaklara giden aort ............................................................................................................................................................
Temiz Kan ............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
Görsel 6.7: Kalbin damarları ve kapakçıkları

78 79