Page 80 - SPOR ANATOMİSİ VE FİZYOLOJİSİ 11

Atardamarlar (Arterler): Kanın kalpten dolaşıma çıkmasını sağlayan damarlardır (Görsel 6.6). Bu
damarlar kalpten uzaklaştıkça dallara ayrılarak incelir. Kalbin sol ventrikülünden çıkan aort damarı ve
sağ ventrikülünden çıkan pulmoner arter vücudun büyük atardamarlarıdır. Aort damarı kalpten çıkan
en büyük atardamardır ve kalpten çıktıktan sonra baş bölgesi ve kollar için dallara ayrılarak karın
boşluğuna doğru ilerler. Geçtiği bölgelerde aorttan ayrılan diğer atardamarlar temiz kanın dokulara
iletilmesini sağlar. Bu atardamarın kalpten çıkış noktasında aort kapağı olarak adlandırılan ve tek
yönlü çalışan bir kapak bulunur. Pulmoner arter ise kalpten çıktıktan sonra sağ ve sol olmak üzere
iki dala ayrılarak kirli kanın akciğerlere iletilmesini sağlar. Bu atardamarın da kalpten çıkış noktasın-
da pulmoner kapak olarak adlandırılan ve tek yönlü çalışan bir kapağı bulunur. Kirli kan taşıyan tek
atardamar pulmoner arterlerdir (Görsel 6.7).

Atardamar
Toplardamar

Toplardamar kapağı

Görsel 6.6: Damarlar

Toplardamarlar (Venler): Kanın kalbe geri dönmesini sağlayan ve içlerinde tek yönlü kapakçıkları
olan damarlardır (Görsel 6.6). Dolaşımdaki kan kılcal damarlardan toplardamarlara geçerek kalbe
taşınır. Bu damarlar kalbe yaklaştıkça dallanmalar azalarak kalınlaşır. Kalbin sağ atriumuna giren
vena kava inferior ile vena kava süperior ve kalbin sol atriumuna giren pulmoner venler vücudun en
büyük toplardamarlarıdır. Vena kava inferior vücudun alt bölümlerinden gelen karbondioksit yüklü
kirli kanın, vena kava süperior vücudun üst bölümlerinden gelen karbondioksit yüklü kirli kanın kalbe
iletilmesini sağlar. Pulmoner ven sağ ve sol akciğerlerden çıkarak oksijence zenginleşen temiz kanın
kalbe iletilmesini sağlar. Temiz kan taşıyan tek toplardamar pulmoner venlerdir (Görsel 6.7).
Kafa ve kollara giden aort dalları

Aort
Vena kava superior

Sağ akciğere giden Sol akciğere giden
pulmoner arter pulmoner arter

Sol akciğerden
gelen pulmoner ven
Sağ akciğerden
gelen pulmoner ven

Pulmoner kapak Aort kapak

Temiz kan Trikuspid kapak Mitral kapak
Kirli kan
Vena kava inferior
Kirli Kan Karın ve bacaklara giden aort
Temiz Kan
Görsel 6.7: Kalbin damarları ve kapakçıkları

78