Page 61 - SPOR YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON 12

3.1.2. Spor Tesislerinin Kuruluş Amaçları
3. SPOR TESİSLERİ

Spor tesisleri; halı sahalardan stadyumlara, kayak pistlerinden spor salonlarına kadar geniş bir yel-
pazede olduğu için farklı kuruluş nedenlerine sahiptir. Bununla beraber tesisin kamuya veya özel sektöre ait
olması tesisin kuruluşunda amaç farklılıklarına sepep olur. Genel olarak spor tesislerinin kuruluş amaçlarını
Hazırlık Çalışmaları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
• Sporu Yaygınlaştırmak: Spor tesislerinin kuruluşunun en önemli amaçlarından biri de toplum içeri-
sinde sporun yaygınlaşmasını sağlamaktır. Bu amaç, daha sağlıklı toplumlar oluşmasını ve insanların
1. İlinizde ve yaşadığınız çevrede bulunan spor tesislerini, içinde yapılan branşlara ve donanımlara göre sporun faydalarından yararlanmasını hedefler.
sınıflandırınız.
2. Spor tesisi kuracak olsaydınız; faaliyet alanlarını, yerini ve kapasitesini belirlerken göz önünde bulun- • Sosyal Fayda (Verim) Sağlamak: Türkiye gibi sporun genelde devlet tarafından teşvik edildiği ülke-
duracağınız özellikler neler olurdu? lerde spor tesislerinin büyük bir bölümü kamuya aittir. Kamuya ait spor tesislerinin temel amacı eşit,
etkili ve randımanlı hizmet üretmektir. Bu sayede çevresel, kültürel ve sosyal gelişmeye destek vererek
topluma katkıda bulunulur.

3.1. SPOR TESİSLERİ • Sağlıklı Nesiller Yetiştirmek: Daha fazla sayıda vatandaşın sporun beden ve ruh sağlığına olan fay-
dalarından yararlanmasını sağlamak sağlıklı nesillerin oluşmasına katkı sağlayacaktır.

• Sporcu Yetiştirmek: Spor tesislerinin bir amacı da sporcuların kendilerini geliştirebilmeleri için gerekli
fiziki altyapıyı sunarak sportif becerilerinin gelişimini sağlamaktır. Bu sayede ulusal ve uluslararası dü-

3.1.1. Spor Tesislerinin Tanımı ve Tarihsel Gelişimi zeyde başarılı sporcular yetiştirilebilir.
• Spor Dallarını Tanıtmak: Okçuluk, cirit ve yağlı güreş gibi geleneksel sporları yaşatmak kamuya ait
spor tesislerinin önemli amaçlarındandır.
Spor tesisi kavramı; spor hizmeti üreten ve bu amaç doğrultusunda düzenlenip donatılmış her türlü • Müsabakalara Ev Sahipliği Yapmak: Ulusal veya uluslararası müsabakalara ev sahipliği yapabilecek
spor alanını tanımlamak için kullanılmaktadır. Spor hizmetleri, spor endüstrisini oluşturan önemli parçalar- donanımda tesislerin yapılması ile önemli organizasyonların ülkeye ya da şehre gelmesi sağlanabilir.
dan biri olarak kabul edilir ve spor etkinliklerinin yapıldığı spor tesisleri de spor hizmetleri içerisinde önemli Bu sayede bölgenin reklamını yapmak, sosyal ve ekonomik gelişimini sağlamak gibi amaçlar da ger-
yer tutar. çekleşmiş olur.
“Spor tesisi kavramı, içerisinde sportif faaliyetlerin yapıldığı her türlü yapıyı (salon, stadyum, pist vs.)
tanımlamak için kullanılır. Ayrıca çeşitli sportif etkinliklerin yapılmasına imkân veren koru, orman, ırmak, • İtibar Kazanmak: Spor tesis işletmeleri faaliyet gösterdikleri bölgelerde gerek sundukları hizmetler
kanyon gibi arazileri de bu kavramın içerisinde düşünmek mümkündür. Spor tesisleri, kamu ve özel kuru- gerekse de paydaşlar ile gerçekleşen ilişkilere bağlı olarak işletme sahiplerine toplumsal itibar sağlaya-
luşlar tarafından aktif ya da pasif katılım fırsatı sunan spor alanlarıdır.” (Güçlü, 1988, s.34) bilir. Benzer biçimde, kurum spor tesislerinin varlık nedeni de bünyesinde bulunduğu kurumun itibarını
Bilinen en eski spor tesisi MÖ 776'da Olympia’da inşa edilmiştir. MÖ 4. yüzyıla gelindiğinde ilk spor yükseltmek olabilir. Spor tesisleri bünyesinde bulunduğu teşebbüsün amaçlarına bağlı olarak hizmet
tesisleri stadia olarak ifade edilen stadyum- vermektedir.
lar yaygınlaşmaya başlamıştır. Daha sonra • Kâr Elde Etmek: Özel spor tesis işletmelerinin ve ticari ortaklıkların temel amaçlarından biri kâr elde
yapılan spor tesisleri ise hipodromlar, jim- etmektir. Özel spor tesislerinde kâr hem kararlara rehberlik etmek hem de sonuçları değerlendirmek
nasyumlar ve stadyumlar olarak karşımıza için önemli bir ölçüttür.
çıkmıştır. MS 1. yüzyılda Romalıların yap-
mış oldukları sirkler, gladyatör dövüş arena- 3.1.3. Spor Tesislerinin Yasal Zemini
ları ve atlı araba yarış alanları spor tesisleri
olarak kabul edilmektedir. Romalılar, coli-
seumlar (kolezyum) inşa ederek modern te- Türkiye’de gerçek ya da tüzel kişiler tarafından kurulan spor tesisleri Özel Beden Eğitimi ve Spor
sislerin gelişmesine katkıda bulunmuşlardır Tesisleri Yönetmeliği’ne bağlı olarak faaliyet gösterir. Yönetmelik’in 4. maddesi, spor tesislerini, “gerçek
(Görsel 3.1). Ayrıca circus (sirsus) denilen veya tüzel kişiler tarafından beden eğitimi ve spor çalışmaları yapmak amacıyla açılan yerler” olarak ta-
yapılarda atlı oyun ve yarışmalar düzenlen- nımlamaktadır. Yönetmelik'in 9. maddesine göre ise spor tesisleri aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmak
miştir. Bu yapılar 150-300 bin kişinin izle- zorundadır.
Görsel 3.1: Coliseum, Roma mesi için dizayn edilmiştir. • Kulanım alanı 8 m²den az olmamak üzere en az bir soyunma odası, bayan ve erkek sporcuların birlikte
Günümüzde ise açılır tavanlı, zemini dışarı çıkabilen, hareketli tribünleri, yüksek teknolojili zeminleri çalışacağı tesislerde en az iki soyunma odası bulunması, spor yapanlara yetecek kadar soyunma dola-
ile modern spor alanları insanların hizmetine sunulmaktadır. bı veya askılık bulunması, odaların aydınlatma ve havalandırma sisteminin bulunması, hijyenik şartları
taşıması,

58 h1ø7( 6325 7(6ø6/(5ø 59