Page 23 - Matematik | Yarıyıl Tatil
P. 23
Matematik Kriptoloji Serüveni
Örneğin: Görselde verilen makine sistemi ile S harfinin şifrelemesi şu şekilde yapılmaktadır:
• Klavyeden S harfine basıldığında santralde yer alan S harfinin karşılık geldiği 4 sayısını sistem Çark 1’ e
göndermektedir.
• Çark 1’ e sayı geldiğinde rastgele yerleştirilmiş çark konumuna göre saat yönünde dönerek 21 sayısını
göndermektedir.
• Çark 1’ den sayı gelince Çark 2 çalışmaktadır. Rastgele yerleştirilmiş çark konumuna göre saat yönünün
tersine dönerek 11 sayısını göndermektedir.
• Sistem sayıları toplayarak (4 + 21 + 11) 36 sayısına ulaşmaktadır. 36 sayısına karşılık gelen bir harf olmadığı
için 36 sayısından 29 çıkararak 7 sayısına ulaşmaktadır. Sistem santralde 7 sayısına karşılık gelen harfi
yani G harfini ampul tablosunda yakmaktadır.
Selim’in şifreleme makinesi ile ilgili verilen bilgilerden yararlanarak aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Şifreleme makinesinin harfleri ve çarkları görselde olduğu gibi konumlandırılmıştır. Buna göre
‘‘YARDIM’’ kelimesi harfleri sırası ile şifreli olarak gönderildiğinde ampul tablosundaki hangi harfle-
rin ampullerinin sırası ile yandığını bulunuz.
2. Şifreleme makinesinin harfleri ve çarkları görsel’de olduğu gibi konumlandırılmıştır. Buna göre am-
pul tablosunda sırası ile ‘‘B, E, Y ,İ, N’’ harflerinin ampulleri yandığına göre hangi harf dizisinin mesaj
olarak gönderildiğini bulunuz.
3. Şifreleme makinesinin harfleri ve çarkları görselde olduğu gibi konumlandırılmıştır. Makinenin çark-
ları sistemsel bir sorundan dolayı arıza yapmış ve saat yönünde dönmesi gereken çark saatin tersi
yönünde, saatin tersi yönünde dönmesi gereken çark saat yönünde dönmeye başlamıştır. ‘‘ACİL’’
mesajını şifreyle göndermek isteyen bir kişi sırası ile klavyeden tuşlara bastığında arızadan dolayı
giden şifreli harf dizisini bulunuz.
23