Page 109 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU

SOSYOLOJİ
AYT 3.
ADIM
Toplumsal Kurumlar

2018 AYT 4. Bireyler sosyalleşmenin ilk aşamasını aile içinde gerçekleştirir-
1. İnsanlığın ilk dönemlerinden bu yana var olan aileyle ilgilenen ler. Konuşmayı, yemeyi, içmeyi aile içinde öğrenirler. Ailedeki
birçok sosyolog, ailenin evrensel tek bir modeli olamayacağını konuşmaları dinler, davranışları gözlemler, nelere değer vermesi
belirtir. Aile kurumu zaman içinde ve kültürlere göre farklılık ve neleri yapmaması gerektiğini ailede öğrenirler.
gösterir. Örneğin İngiltere’de Viktorya Dönemi’ndeki aile içi iliş-
Parçadaki açıklama aşağıdaki yargılardan hangisini destekler
kilerde günümüzde kabul edilemez katı kurallara dayalı fiziksel
niteliktedir?
cezalandırmalar, kadının ev ortamına kapatılması ve çocukların
çalıştırılması söz konusuyken bugün birçok toplumda aile içi A) Aile bireylere özgüven kazandırır.
ilişkiler daha demokratikleşmiştir. Günümüzde dünya genelinde
B) Bireyin psikolojik ihtiyaçları ailede giderilir.
farklı toplumlarda geniş aile, çekirdek aile, tek ebeveynli aile
C) Aile toplumun temelini oluşturan kurumdur.
gibi çeşitli aile türleri tanımlanmaktadır.
D) Aile bireylerin fizyolojik ihtiyaçlarını giderir.
Bu parçada “aile kurumu”nun hangi özelliği vurgulanmaktadır?
E) Aile toplumsal değerlerin bireye aktarılmasını sağlayan en
A) Yetişkin üyelerin çocuklarının bakımından sorumlu olduğu önemli kurumdur.
B) Zaman içinde diğer toplumsal kurumlarla ilişkisinin zayıfladığı
C) Modernleşmeyle birlikte bireylerin ihtiyaçlarına cevap vermediği
D) Ortaya çıktığı zamana göre daha çok işlev yüklendiği
E) Tarihsel süreç içinde değişim geçirse de varlığını koruduğu

5. Bir insanın doğumundan ölümüne kadar her yönünü, doğrudan
ve dolaylı yönden etkileyen en önemli kurum ailedir. Biyolojik
2. Kurumlar bireylerin ihtiyaçlarını karşılama, toplumun sistemli yapımızdan, duygusal yönümüze; dilimizden, dinimize kadar
ve düzenli işleyişini sağlama işlevini görür. Bireylerin nerede, her zaman yanımızda ailemiz vardır. Bir yandan bizi topluma
nasıl davranması gerektiğini, ideal davranış kalıplarını sunduğu taşır, diğer yandan da toplumu bize taşıma görevini üstlenir.
gibi sapma noktasındaki davranışları da baskı ve yaptırım
Buna göre aile için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
mekanizmasıyla tasfiye eder.
A) Sosyalleşmenin en temel kaynağını oluşturur.
Bu açıklama aşağıdaki yargılardan hangisi için dayanak
noktası oluşturur? B) Duygusal, düşünsel ve bedensel ihtiyaçları karşılar.
A) Kurumlar, bireylerin ihtiyaçlarını karşılar. C) Toplumsal kimlik ve kişilik oluşumunu sağlar.
B) Kurumlar, bireylerin doğal ihtiyaçlarından ortaya çıkmıştır.
D) Değiştirilemez ahlak anlayışı oluşturur.
C) Kurumlardan birinde yaşanan bir sorun toplumun tamamını
E) Kültürün gelecek nesillere taşınmasını sağlar.
etkileyebilir.
D) Kurumlar, bireylere baskı unsuru oluşturur.
E) Her kurumun kendine özgü işlevi vardır.

3. Birey toplumdaki belli rol ve ilişkileri, bunların nasıl yerine 6. Modern toplumlarda eğitimin amacı insanları yeteneklerine
getirileceğini kurumlardan öğrenir. Kurumlar bireye toplumun göre donatmak ve toplumun sorumluluğunu alabilecek bireyler
düşünce ve eylemlerini önceden planlanmış ve düzenlenmiş olmalarını sağlamaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için eğitim
şekilde sunar. Birey bunları hazır bir şekilde kurumlardan öğrenir. toplumun tüm kesimlerini içine alacak şekilde yaygınlaştırılır.

Parçada toplumsal kurumlarla ilgili vurgulanan düşünce Aşağıdakilerden hangisi bu açıklamadaki amacı
aşağıdakilerden hangisidir? gerçekleştirmek için alınan tedbirlerden biri olabilir?
A) Kendine özgü işlevleri vardır. A) Yükseköğretimi özelleştirerek paralı hâle getirmek
B) Toplumsal kontrolü sağlamayı amaçlar. B) Mesleki ve teknik eğitimi yaygınlaştırmak
C) Bireylere baskı unsuru oluşturur. C) Ortaöğretim kurumlarını özelleştirmek
D) Bireylerin davranışlarını belirler. D) Eğitimde özel yeteneği olan çocukları göz ardı etmek

E) Bireylerin ihtiyaçlarını giderir. E) Eğitimde devlet denetimini kaldırmak

107