Page 136 - 3 Adım AYT Felsefe Grubu

MANTIK 3. ADIM

7. “Bir yargının doğruluğu konusunda anlaşmazlık ve uzlaş- 10. Ahmet: Kendimi çok iyi hissediyorum.
mazlık ifade eden tartışmaların bir kısmı olgusal, bir kısmı Hikmet: Ne kadar iyi hissediyorsun?
sözeldir.” açıklamasından sonra mantık dersi öğretmeni Betül
Ahmet: Herhâlde sen kendini çok iyi hissettiğinde ne kadar iyi
Hanım öğrencilerinden aşağıdaki tabloyu doldurmalarını ister.
hissediyorsan ben de o kadar iyi hissediyorumdur.
(Maddelerden tartışmaya açık olmayanlara “-”, olgusal tartış-
Hikmet: Bunu anlamamız gerçekten çok zor değil mi?
maya açık olanlara “o+”, sözel tartışmaya açık olanlara “s+”
yazacaklardır.) Bu diyalogda aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmak-
tadır?
I. Matematik öğrenmesi kolay bir derstir. ?
A) Dilin görevleri
II. Bir dik açı 90 derecedir. ?
B) Dil-düşünce ilişkisi
III. Karanfil güzel kokar. ?
C) Anlam belirsizliği
IV. Yer çekimi yoktur. ?
D) Olgusal tartışmalar
Buna göre tablonun doğru cevabı aşağıdakilerden hangisi E) Mantık ilkeleri
olmalıdır?

A) s+, -, s+, o+ B) - , - , s+, o+ C) o+, -, s+, o+
D) s+, o+, - , - E) o+, s+, - , o+

11. Dilin birçok işlevi vardır. Bu işlevler ve bunlara verilen örnekler
8. “x mavidir.” ifadesinde; x yerine “gökyüzü” sözcüğünü
şunlardır:
kullandığımızda “Gökyüzü mavidir.” anlamı ortaya çıkar. Buradaki
I. Bildirme görevi
“mavi” sözcüğü uygun şekilde kullanıldığından “anlama” bu
örnekte gerçekleşmiştir. Belirsizlik ile anlama ters orantılıdır; Örnek: Aristoteles Selanik’te doğmuştur.
belirsizlik arttıkça anlama azalır. II. Belirtme görevi
Bu açıklamadan hareketle aşağıdakilerden hangisinde Örnek: Aristoteles, idea düşüncesi nedeni ile Platon’u eleştirmiştir.
anlamanın gerçekleştiği söylenebilir? III. Yaptırma görevi
A) Kaplumbağa yavaş bir hayvandır. Örnek: Aristoteles Kral İskender’den kendisini dinlemesini
B) Bugün deniz az dalgalıdır. istemiştir.
C) Kar yağdığında hava çok soğuk olur. IV. Törensel görev
D) Kömür siyahtır.
Örnek: Aristoteles öğrencilerine ‘‘Güle güle.’’ demiştir.
E) Çanta sıvıdır.
V. Eylemsel görev
Örnek: Felsefe tarihi yazacağına söz vermiştir.
Bu örneklerden hareketle “Bu masa, masa değildir.” önermesi
dilin işlevlerinden hangisi ile ilişkilendirilebilir?
9. Hüseyin Cahit Tarancı, bilinen adıyla Cahit Sıtkı Tarancı; 1910
yılında doğmuş olan Türk şair, yazar ve çevirmendir. Şiirlerinde A) I B) II C) III D) IV E) V
en çok yaşama sevinci ve ölüm temalarına yer vermiştir. Ayrıca
yitik aşklar, mutlu sevdalar, yalnızlık, yaşadığı bohem hayatın
buruklukları, çocukluk özlemi de şiirlerine konu olmuştur. Cahit
Sıtkı’nın en meşhur mısralarından biri olan;
“ Yaş otuz beş yolun yarısı eder,
12. Kavramların anlaşılmasını sağlamak için “Nedir?” sorusunu
Dante gibi ortasındayız ömrün…”
sorarız. Böylece dili daha açık hâle getirerek iletişimi
ifadeleri, şairin bazı duygularını açığa vurmak dolayısıyla baş-
kolaylaştırırız.
kalarına da benzer duygularla ilgili ilham vermek düşüncesiyle
söylediği bir sözdür. Duygusal bakımdan etkili sözcüklerin Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin önemi vurgulanmaktadır?
seçilmesi ve bunların en uyumlu bir biçimde biraraya getirilmesi
A) Tartışmanın
de asıl amacın ………………. olduğunu gösteriyor diyebiliriz.
B) Eleştirmenin
verilen parçada boş bırakılan yere aşağıdaki dilin görev-
lerinden hangisi getirilmelidir? C) Açıklama yapmanın
D) Değerlendirmenin
A) Yaptırma B) Bildirme C) Eylemsel
D) Belirtme E) Törensel E) Yorumlamanın

134