Page 74 - 3 ADIM AYT FELSEFE GRUBU

SOSYOLOJİ 3. ADIM

7. Sosyoloji toplumsal hayatı nesnel olarak inceleyen, toplumsal 10. 1985’te Türk işçisi “Ali Levent” adıyla yaşadıklarını “En Alttakiler”
yapıyı ve toplumsal ilişkileri oluşturan ögeleri anlamaya çalışan; adlı kitabında anlatmış olan ünlü gazeteci ve yazar G. Wallraff,
toplumsal çevrenin oluşumunda, işleyişinde ve değişimindeki yurt dışında yaşayan Türk işçilerinin dramını kamuoyuna
düzenlilikleri açıklamayı amaçlayan bir bilimdir. Her bilimde duyurmak için yaşamının iki yılını en kötü koşullar altında, en
olduğu gibi sosyoloji de inceleme alanını oluşturan olgular tehlikeli işlerde çalışan Türk işçileriyle birlikte geçirdi. Böylece
konusunda genellemelere, önermelere, yasalara ulaşmaya onların çalışma ve yaşama koşullarını daha yakından tanıdı.
çalışır.
Bu parçada söz edilen yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Aşağıdakilerden hangisi verilen açıklamaya uygun değildir?
A) Sosyometri
A) Sosyoloji bir toplum bilimidir.
B) Monografi
B) Sosyoloji toplumsal yapıyı anlamaya çalışır.
C) İstatistik
C) Sosyoloji aynı türden sosyal olayları genel bir kavram al-
D) Katılımsız gözlem
tında birleştirir.
E) Katılımlı gözlem
D) Sosyoloji pozitif bir bilimdir.
E) Sosyoloji toplumdan etkilenen bireyin davranışlarını inceler.

8. Karadeniz Bölgesinin en önemli tarım ürünlerinden olan fındığı
toplamaya Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesinden
mevsimlik işçiler gelir. Göç eden işçilerin amacı, maddi bir çıkar
elde etmek olsa da gerektiği zaman birbirlerine yardımcı olmak
11. 20. yüzyılın önde gelen sosyologlarından M. Weber, bu yüzyılın
amacıyla da bir araya geldikleri görülmektedir.
başlarında hızla gelişmekte olan kapitalizm ile toplumsal değişme
Parçada anlatılan mevsimlik işçiler aşağıdaki toplumsal üzerinde araştırmalarda bulunmuştur. Bu araştırmalar onu sınıf
gruplardan hangisine örnek olabilir? temelli toplum görüşünü reddetmeye götürmüştür. Ona göre
bu görüş sınıflar arası savaşımı gereğinden çok önemsemiştir.
A) Aralarındaki ilişki türüne göre ikincil toplumsal grup-resmî
Ekonomik etkenleri, tarihsel ve toplumsal olayların belirleyici
olup olmamasına göre resmî grup
nedeni olarak nitelerken büyük ölçüde yanılmıştır. Ne var ki
B) Aralarındaki ilişki türüne göre birincil toplumsal grup- düşünce ve inançlar da toplumsal değişme üzerinde aynı
resmî olup olmamasına göre resmî grup derecede etkilidir.
C) Resmî olup olmamasına göre resmî olmayan toplumsal
M. Weber’e ait görüşler aşağıdaki sosyologların görüşlerinden
grup-sürelerine göre devirli toplumsal grup
hangisine eleştiri niteliğindedir?
D) Resmî olup olmamasına göre resmî olan toplumsal
A) İbni Haldun’a göre üretim, üretime yetecek kişilerin bir
grup-sürelerine göre süreksiz toplumsal grup
araya toplanmasıyla olur; korunmak da öyle. Toplumsal
E) Büyüklüklerine göre büyük toplumsal grup-aralarındaki
yaşayış insanlar için zorunludur.
ilişki türüne göre birincil toplumsal grup
B) Saint Simon insanlık için “altın çağ”ın gelecekte olduğunu
savunur. Ona göre bu çağı teknokrat ve işçilerden oluşan
sanayici topluluğu yaratacaktır.
9. Sosyologlar toplumun özellikleriyle ilgilenir. Sosyolojik bir C) Karl Marx’a göre üretim ilişkileri toplumun gerçek temelini
araştırmada toplumu oluşturan her bir bireyi doğrudan incelemek (alt yapı) oluşturur; bu temel üzerinde hukuksal ve siyasal
her zaman mümkün değildir. Bu nedenle araştırmacılar büyük bir yapı (üst yapı) yükselir. Alt yapıdaki bir değişim üst
bir grubun küçük bir kısmını inceleyerek genel sonuçlara yapı kurumlarını etkileyecektir.
ulaşırlar. Bu yönteme örneklem denir. D) Auguste Comte geliştirdiği üç hâl yasasında toplumların
teolojik, metafizik ve pozitif olmak üzere üç aşamalı bir
Buna göre örneklemle ilgili hangisi doğrudur?
evrimden geçtiklerini savunur. İnsanlığın pozitif aşamaya
A) Doğru seçildiği müddetçe genelleme yapılabilir. ulaştığını, bu aşamada toplumsal olgulara özgü yasaların
konulacağını öne sürer.
B) Temsil edici olmasına gerek yoktur.
E) Emile Durkheim’e göre toplumu bir arada tutan ana unsur
C) Seçiminde planlamaya gerek yoktur.
dayanışmadır. Tarım toplumundaki mekanik dayanışma-
D) Seçimi nüfusun tamamını incelemeyi gerektirir.
dan sanayi toplumundaki organik dayanışmaya geçerken
E) Seçimi basit bir süreçtir. kolektif bilincin zayıflaması ile “anomi” ortaya çıkmıştır.

72