Page 37 - 3 Adım AYT Tarih

TARİH AYT 1.
ADIM
İslam Medeniyetinin Doğuşu

1. Emevi Devleti Dönemi’nde Muaviye ölmeden önce oğlu 4. İslam medeniyetinde gelişen bilim ve bilim anlayışı, sa-
Yezid’i halife tayin etmiştir. dece İslam dünyasını değil bütün insanlığı aydınlatmıştır.
Haçlı Seferleri, Akdeniz ticaretinin gelişmesi, İslam fetihleri,
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine neden olduğu
İspanya’da kurulan medreseler ve tercüme faaliyetleri gibi
söylenebilir?
gelişmeler Avrupa’nın İslam medeniyetinden etkilenmesini
A) Halifelikte saltanat sisteminin ortaya çıkmasına sağlamıştır.
B) Toplumsal birlikteliğin sağlanmasına Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
C) Müslüman halkın üstün tutulmasına
A) Haçlı Seferleri, Doğu ile Batı dünyalarındaki etkileşimi kes-
D) Halifeliğin siyasi önemini kaybetmesine miştir.
E) Gayrimüslimlere eşit haklar tanınmasına B) Batılı ilim insanları kendine özgü eserler vermiştir.
C) İslam medeniyeti, Avrupa’nın etkisinde gelişme kaydet-
miştir.
2. İslam medeniyetinin birikimlerini Avrupa’ya aktaran tercü-
D) İslam fetihleri, Avrupa’da etkisini yitirmiştir.
me faaliyetlerinin sistemli bir hâle gelmesi, XII. yüzyılda
Tuleytula’da Bağdat’taki Beytü’l-hikmeye benzer bir mües- E) Müslüman bilginlerin eserleri Avrupa’da etkisini göstermiştir.
sese kurulmasıyla başlamıştır. Burada çalışan Müslüman,
Hristiyan ve Yahudi mütercimler felsefe, astronomi, matema-
tik, tıp, kimya, tarih, coğrafya ve edebiyat gibi ilimlerle ilgili 5. Beytü’l-hikme (Bilgelik evi), bir araştırma ve eğitim kurumu olup
pek çok Arapça eseri Latinceye çevirmiştir. XIII. yüzyılda di- Abbasi Halifesi el-Me’mun tarafından kurulmuştur. Bilgelik evi-
ğer şehirlerde de tercüme okulları açılmaya devam etmiştir. nin en önemli görevleri, dönemin ünlü astronom, matematikçi
ve hekimlerini bir araya getirmek ve bilimin çeşitli alanlarındaki
Bu durumun aşağıdakilerden hangisine zemin hazırladı- belli başlı eserleri Arapçaya çevirmektir. Grekçe, Süryanice,
ğı söylenebilir? Sanskritçe ve Farsça gibi dillerden çevrilen çok sayıda eser,
Hizanetü’l-hikme adı verilen kütüphanede toplanmıştır.
A) İslam medeniyetinin Batı ile birlikte yükselmesine
Buna göre Abbasiler Dönemi ile ilgili olarak aşağıdaki yar-
B) Avrupa’da skolastik düşüncenin yayılmasına
gılardan hangisine ulaşılabilir?
C) Hristiyanlığın Doğu’yu etkisi altına almasına
A) Fetih hareketleri hız kazanmıştır.
D) Avrupa’da bir zihin inkılabının meydana gelmesine
B) Farklı kültür havzalarındaki eserler tercüme edilmiştir.
E) İslam medeniyetinin ilerleyişinin durmasına
C) İslami eserler Avrupa dillerine çevrilmiştir.
D) Batı medeniyetinin etkisi önlenmiştir.
3. Endülüs Emevileri kültür hayatının dışında tarım ve mimaride E) Arapça diğer dillerden üstün tutulmuştur.
de Avrupa’yı önemli ölçüde etkilemiştir. Pirinç, pamuk ve şeker
kamışını İspanya’ya ve dolayısıyla öteki Avrupa ülkelerine ilk
tanıtanlar Endülüs Müslümanlarıdır. Suyun buharlaşarak azal-
masını önlemek için yer altından kanallarla naklini İspanya’da 6. Selçuklu Veziri Nizâmülmülk tarafından kurulan Nizamiye
ilk defa Müslümanlar uygulamıştır. Avrupa’ya kâğıt üretimi için Medreseleri birçok ilim adamı ve mütercimin Bağdat’a akın
palamut ve hurma ağaçlarından katran elde edilmesini öğre- etmesine sebep olmuştur. Edebî münazara ve toplantılar ço-
tenler de yine Endülüslü Müslümanlar olmuştur. ğalmış, halkın kitaplara olan ilgi ve alakası artmış, şehirde
pek çok kitapçı açılmış bunun sonucunda Bağdat birçok bü-
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? yük âlim, filozof ve edibin yetiştiği yer olmuştur.

A) Müslümanlar İber Yarımadası’nda yüksek bir medeniyet Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
oluşturmuştur.
A) Nizamiye Medreseleri’nde Türkçe eğitim verilmiştir.
B) İslamiyet kısa sürede Avrupa kıtasının tamamına yayılmıştır.
B) İslam dünyasında bilimsel gelişmenin kaynağı Selçuklulardır.
C) Endülüs Emevileri pozitif bilimleri Batı’dan transfer etmiştir. C) Nizamiye Medreseleri Batı dünyasını etkilemiştir.
D) İspanya’ya diğer Avrupa ülkelerinden göçler yaşanmıştır. D) Selçuklular farklı medeniyetlerden çeviriler yapmıştır.
E) Endülüs Emevileri İspanya’da mevali politikasını sürdür- E) Bağdat, Nizamiye Medreseleri ile kültür merkezi hâline gel-
müştür. miştir.

35