Page 57 - 3 ADIM TYT - COĞRAFYA

COĞRAFYA
TYT 3.
ADIM
Dünya’nın Tektonik Oluşumu

2020 TYT 3.
A Grubu
1. Suda kolay çözünen kayaçların bulunduğu yerlerde çözün-
I Yeryüzü şekilleri peneplenleşmiştir.
me sonucunda çeşitli büyüklüklerde çanaklar oluşmaktadır.
II Deprem riski düşük alanlardır.
Obruk, dolin, uvala ve polye bu tür çanakların başlıcalarıdır.
Zamanla bu çanakların sularla dolması sonucunda meydana III Akarsular denge profiline ulaşmamıştır.
gelen göllere ise karstik göller denilmektedir.
B Grubu
Bu göllerin aşağıdaki kayaç türlerinin hangisinin yaygın I Dış kuvvetlerin aşındırma gücü azalmıştır.
olduğu alanlarda daha fazla oluşması beklenir?
II Hidroelektrik potansiyel yüksektir.
A) Kireç taşı B) Bazalt C) Granit III Petrol ve linyit yatakları bulunur.
D) Şist E) Çakıl taşı İki öğrenci grubu eski oluşumlu araziler ile genç oluşumlu
arazilerin özelliklerini araştırmıştır. A grubu eski jeolojik dö-
nemlerde oluşmuş arazilerin özelliklerini, B grubu ise genç
2. oluşumlu arazilerin özelliklerini araştırmıştır. Öğrencilerin
arazi ile ilgili tespit ettiği özellikler tabloda gösterilmiş olup
her iki grup tabloda yanlış birer tespitte bulunmuştur.
Yanlış tespit edilen özellikler aşağıdakilerin hangisinde
(A grubu - B grubu) sırasıyla verilmiştir?
A) I - II B) I - III C) III - II

D) III - I E) II - III

4.
Anadolu Levhasının
Mezozoyik sonunda Senozoyik başla-
Anadolu’nun bulun- rında Doğu Avrupa
Levhası ve Arap
duğu yerde Tetis Levhası tarafından
Denizi vardı. sıkıştırılmasıyla kıv-
rımlı dağlar oluştu.

Günümüzde bu
Türkiye’nin jeolojik zaman cetveline göre aşağıdakiler- Senozoyik sonuna
sıkışma devam
den hangisine ulaşılamaz? doğru Anadolu etmektedir. Bu
neredeyse bugünkü durumun kanıtı:
A) Anadolu yarımadasının ortalama yükseltisinin fazla ol- ...............................
görünümünü aldı.
masında son jeolojik zamanda epirojenez olayına bağlı
olarak meydana gelen yükselmelerin etkisi vardır.
B) Kuzey Anadolu Dağları ve Toros Dağları, Tethys Deni-
Yukarıda bahsedilen duruma göre boş bırakılan yere
zi’nde biriken tortul tabakaların yan basınçlara uğraması
aşağıdakilerden hangisi getirilirse jeolojik süreç doğru
ile oluşmuştur.
tamamlanmış olur?
C) Zonguldak ve Bartın taş kömürü yatakları günümüzden
A) Anadolu’da delta ovalarının görülmesidir.
milyonlarca yıl önce oluşmuştur.
B) Anadolu’da volkanik dağlar bulunmasıdır.
D) Prekambriyen, Anadoluda biyolojik çeşitliliğin en fazla ol-
duğu jeolojik zamandır. C) Doğu Anadolu’da dağların geniş yer kaplamasıdır.
E) Anadolu yarımadası ve çevresi bugünkü görünümünü D) Anadolu’nun yükseltisinin artmaya devam etmesidir.
Senozoyik’te almıştır. E) Jeotermal su kaynaklarının yaygın olmasıdır.

57