Page 73 - 3 ADIM TYT - COĞRAFYA

COĞRAFYA
TYT 2.
ADIM
Türkiye’nin Yüzey Şekilleri

1. Toros dağlarındaki 1600 rakımlı Sülek ve 1950 rakımlı 4. Dağların kıyıya paralel uzandığı, falezlerin yaygın olduğu,
Göktepe yaylalarında yapılan arazi çalışmalarında su kap- girinti ve çıkıntının az olduğu kıyı tipi, boyuna kıyılar olarak
lumbağası, salyangoz, su yosunu ve mercanların taşlaşmış adlandırılır.
fosillerine rastlanmıştır.
Bu açıklamadan
I. Türkiye fosil bakımından zengin bir ülkedir.

II. Anadolu’da deniz suları 1950 metreye kadar yükselmiştir.
III. Toros dağları deniz tabanındaki tortulların orojeneze uğ-
rayarak yükselmesi sonucu oluşmuştur.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Bu bilgiler göz önüne alındığında boyuna kıyılar harita
üzerinde numaralandırılmış yerlerden hangilerinde görü-
D) II ve III E) I, II ve III.
lür?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
2. Türkiye’nin bulunduğu yer kabuğu tabakası; hareket hâlindeki
D) II ve IV E) III ve IV
magmanın etkisiyle alçalma, yükselme ve kırılmaya uğramış-
tır. Tersiyer’de tektonik hareketlerin etkili olduğu ülkemizde
Anadolu’nun büyük bölümü kara hâlini almıştır. Daha sonra
dış kuvvetler tarafından aşındırılarak hafifleyen bu kara par-
çası, Kuvaterner’de epirojenezle yükselmeye başlamıştır.
5. Türkiye’de yer şekillerinin biçimlenmesinde etkisi en az olan
Bu duruma kanıt olarak, dış kuvvet buzullardır.
I. platoların geniş yer kaplaması, Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
II. ortalama yükseltisinin fazla olması,
A) Kuzey Yarım Küre’de yer alması
III. batısında akarsuların delta oluşturması,
B) Ortalama yükseltisinin fazla olması
IV. iç kesimlerinde volkanik dağların bulunması
C) Farklı iklim tiplerinin görülmesi
özelliklerinden hangileri gösterilebilir?
D) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
E) Ilıman kuşakta yer alması
D) II ve IV E) III ve IV

3. Türkiye’deki ovaların bir kısmı akarsuların taşıdığı alüvyonla-
rı denizde biriktirmesiyle oluşan delta ovalarıdır. 6. Coğrafya öğretmeninin sorduğu bir plato sorusuna, Ezgi, “Bu
platoda her ne kadar iklim olarak Akdeniz iklimi görülse de
yer şekillerinin engebeli olması ve kayaç yapısından dolayı
yer altı sularının yüzeye yakın olmaması gibi özellikler nüfus
bakımından seyrek nüfuslu bir yöre olmasına neden olmuş-
tur.” şeklinde cevap vermiştir.

Buna göre Ezgi’nin cevabını verdiği plato aşağıdaki se-
çeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) Çatalca - Kocaeli
B) Taşeli
Harita üzerinde numaralandırılmış alanlardan hangilerin-
de bu tür ovalar oluşmuştur? C) Bozok

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) Şanlıurfa
D) II ve IV E) III ve IV E) Yazılıkaya

73