Page 17 - 3 Adım TYT Tarih
P. 17

TARİH                                    TYT        3.
                                                                                                          ADIM
                                                   Tarih ve Zaman








        1.                                                     3.


















            Türkler tarih boyunca pek çok farklı takvim kullanmışlardır.      Balıkesir’deki Antandros antik kentinde 2.200 yıllık 22 satır-
            Bu takvimlerden biri olan On İki Hayvanlı Türk Takvimi Çinliler   dan oluşan bir dekret ortaya çıkarıldı. MÖ 2.yüzyıla tarihlenen
            ve Tibetliler tarafından da kullanılmıştır.On İki Hayvanlı Türk   yazıtın yazıldığı dönemde Antandros, Bergama Krallığı top-
            Takvimi’nde  kullanılan  12  hayvan,  12  yılı  simgelemektedir.   raklarına dahildi. Antik kentlerde herkesin görebileceği agora
            12 yıllık süreçteki her yıl, bir hayvanın ismi ile anılmıştır. Bu   gibi yerlere dikilen ve genellikle kanun maddeleri içeren yazılı
            hayvanlara  ve  yıllara  ise  sembolik  anlamlar  yüklenmiştir.   dikili taşlar olarak bilinen dekret, günümüzdeki resmi gazete
            Örneğin Timsah yılı girdiğinde yağmurun çok yağacağına ve   ile özdeşleştirilebilecek bir uygulamaydı. Dekretler sayesin-
            bolluk olacağına; Balık yılında doğanların malının mülkünün   de, bir konu hakkında herkesin bilgi sahibi olması sağlanıyor-
            çok olacağına inanılırmış.                             du. Bu yazıt, Bergama Kralı Eumenes ve Attalos tarafından
                                                                   Antandros’a gönderilmiş olan bir komutanın onurlandırılması-
            12  Hayvanlı  Türk  Takvimi’nin  ilk  kullanım  tarihi  tam  olarak
                                                                   na ve ona imtiyazlı davranılmasına ilişkin bir metin içeriyor.
            bilinmemektedir. Ancak Orhun Abideleri’ndeki “Kül Tigin koyn
            yılka yiti yigirmike uçdı…’’ ifadelerinden bu takvimin yaygın      ‘‘Dekret’’ in bulunması ve incelenmesinde tarihe yardımcı
            ve etkin olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.          bilim dallarının hangisinden faydalanıldığı söylenemez?

            On İki Hayvanlı Türk Takvimi hakkında verilen bilgiler in-  A)  Kimya
            celendiğinde bu takvimle ilgili aşağıdaki sorulardan han-  B)  Heraldik
            gisinin cevabı yer almamaktadır?
                                                                   C)  Paleografya
            A)  2020 yılı, hangi hayvan yılına denk gelmektedir?
                                                                   D)  Arkeoloji
            B)  Kök Türkler döneminde bu takvim kullanılmış mıdır?
                                                                   E)  Epigrafi
            C)  Aylar hangi isimlerle adlandırılmıştır?
            D)  Hangi toplumlar tarafından kullanılmıştır?
            E)  Hayvanların ve yılların karakteristik bir anlamı var mıdır?






        2.   Aşağıda verilen tarihe yardımcı bilimler ve inceleme ko-
            nularına bakılarak hangisi yanlış eşleştirilmiştir?
                                                               4.   Tarih  bilimi  ile  ilgili  aşağıdaki  yargılardan  hangisine
               Bilim dalı     İnceleme konusu                      ulaşılamaz?
            A)  Kronoloji     Olayların zamanı                     A)  Bulgularını tarafsız (objektif) olarak sunar.
            B)  Epigrafi      Kitabeler                            B)  Ana kaynaklara ulaşmak önemlidir.
            C)  Diplomatik              Siyasi belgeler            C)  Diğer bilim dallarından yardım alır.

            D)  Nümismatik    Eski paralar                         D)  Deney ve gözlem yöntemini kullanır.
            E)  Paleografya            Armalar                     E)  İnsan topluluklarının yaşayışlarını inceler.



                                                                                                              15
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22