Page 48 - index

TARİH TYT 1.

Devletleşme Sürecinde ADIM
Savaşçılar ve Askerler

1. Osmanlı Devleti’nde üç yıl üst üste toprağını ekmeyenin dirli- 4. Osman ve Orhan Bey dönemlerinde fetih siyasetinde gazi-
ği elinden alınarak başkasına verilmiştir. lerin çok önemli bir yeri vardır. Yıldırım Bayezid döneminde
ise gaza geleneğinin daha da canlandırıldığı söylenebilir.
Osmanlı Devleti’ndeki bu uygulama aşağıdakilerden
İstanbul’un fethinden sonra gaza ruhu, bizzat Fatih Sultan
hangisini sağlamaya yönelik değildir?
Mehmet’te ve sınır boylarındaki mevcut akıncı birliklerinde
A) Üretimde sürekliliği sağlamak devam etmiştir.
B) Çiftliklerin bölünmesine engel olmak Bu bilgilerin aşağıdaki yargılardan hangisine kanıt oluş-
C) Devlet otoritesini kuvvetlendirmek turduğu söylenebilir?
D) Devletin asker kaybına mani olmak A) Gönüllü askerî birlikler İstanbul’un fethinden sonra önem
E) Ülke ekonomisini güçlü tutmak kazanmıştır.
B) Tımarlı Sipahilerin kurulmasıyla gaziler merkez ordusuna
alınmıştır.
C) Kale kuşatmalarında gaziler önemli bir rol oynamıştır.
2. Devşirme kanunu ile Hıristiyan çocukların bir kısmı kapıkulu D) Kuruluş döneminde var olan gaza ruhu yükselme döne-
askeri yapılmıştır. İçlerinden saraya alınanlar enderundaki minde de devam etmiştir.
eğitimden sonra sadrazamlık gibi kadrolara getirilmişlerdir. E) Yıldırım Bayezid Kapıkulu Ocağı’nın temelini gazilerden
Başlangıçta sadece Balkanlarda uygulanan kanun XV. yüzyıl oluşturmuştur.
sonlarından itibaren Anadolu’da da uygulanmıştır. Devşirme
yapılacak bölgede, öncelikle çocuklarının devşirilmesini iste-
yen ailelerin çocukları değerlendirilmiştir. Kanuna göre iki ve 5. Ahi teşkilatı, şehirlerde esnaf ve zanaatkârların sosyal ve eko-
daha fazla çocuğu bulunanların sağlıklı olan çocuğu tercih nomik olarak örgütlenmesiyle ortaya çıkmıştır, aynı zamanda
edilmiştir. dinî, ahlaki ve askerî bir özellik taşımaktadır. Fethedilen böl-
gelerin nasıl yönetileceği ile ilgili beylere danışmanlık yap-
Bu bilgilere göre devşirme sistemi ile ilgili aşağıdaki yar-
mak gibi önemli görevleri de üstlenmiştir.
gılardan hangisine ulaşılamaz?
Buna göre Ahi teşkilatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi-
A) Devşirilen çocuklar belli bir kurala göre yetiştirilmiştir.
ne ulaşılamaz?
B) Devşirme kanunu zamanla değişime uğramıştır.
A) Mesleki ve kültürel bir örgütlenme oldukları
C) Tek çocuğu olan ailelerden çocuk alınmamıştır.
B) Tarımsal üretim faaliyetlerini planladıkları
D) Gönüllü ailelere öncelik verilmiştir.
C) Yöneticilere danışmanlık hizmeti sundukları
E) Gayrimüslimler devlet kadrolarında görev yapmışlardır.
D) Şehir ekonomisinde rol oynadıkları

E) Sadece ekonomik bir özellik taşımadıkları

3. Türkler ilk zamanlardan itibaren kadın, erkek, çocuk, yaşlı de-
meden her zaman savaşa hazırlıklı olmuşlardır. Türkler as- 6. Osmanlı Devleti’nde devşirme kökenli yeniçeriler ve yönetici-
kerlik görevini vatan borcu olarak bilmiş, bu vazifeyi gönüllü ler, Tımarlı Sipahilere karşı bir denge unsuru oluşturmuştur.
olarak yapmışlardır. Osmanlı Beyliği’nin Kuruluş Dönemi’nde Osmanlılar, bu askerî gruplardan herhangi birisinin imtiyazlı
de kadınlar Bâcıyân-ı Rûm birliğini kurmuşlardır. ve güçlü bir sınıf hâline gelmesine izin vermemiştir.

Bu bilgilere göre Türk toplum yapısı ile ilgili aşağıdakiler- Osmanlı Devleti bu uygulama ile aşağıdakilerden hangi-
den hangisi söylenebilir? sini amaçlamıştır?
A) Düzenli askerî birlikler kurmuşlardır. A) Merkezî otoriteyi güçlü tutmayı
B) Ordu-millet anlayışı hâkim olmuştur. B) Eyaletlerin yönetimini kolaylaştırmayı
C) Kadınlar her alanda etkin bir konumdadır. C) Seyfiye sınıfı arasında eşitlik sağlamayı

D) Şeri esaslar toplumsal hayatı düzenlenmiştir. D) Gaza anlayışını canlı tutmayı
E) Çocuklar ve kadınlar ordunun asli unsurudur. E) Üretimi sürekli hâle getirmeyi

47