Page 49 - 3 Adım TYT Tarih
P. 49

TARİH                                    TYT        1.

                                               Devletleşme Sürecinde                                      ADIM
                                                Savaşçılar ve Askerler







        1.   Osmanlı Devleti’nde üç yıl üst üste toprağını ekmeyenin dirli-  4.   Osman ve Orhan Bey dönemlerinde fetih siyasetinde gazi-
            ği elinden alınarak başkasına verilmiştir.             lerin çok önemli bir yeri vardır. Yıldırım Bayezid döneminde
                                                                   ise  gaza  geleneğinin  daha  da  canlandırıldığı  söylenebilir.
            Osmanlı  Devleti’ndeki  bu  uygulama  aşağıdakilerden
                                                                   İstanbul’un  fethinden  sonra  gaza  ruhu,  bizzat  Fatih  Sultan
            hangisini sağlamaya yönelik değildir?
                                                                   Mehmet’te  ve  sınır  boylarındaki  mevcut  akıncı  birliklerinde
            A)  Üretimde sürekliliği sağlamak                      devam etmiştir.
            B)  Çiftliklerin bölünmesine engel olmak               Bu bilgilerin aşağıdaki yargılardan hangisine kanıt oluş-
            C)  Devlet otoritesini kuvvetlendirmek                 turduğu söylenebilir?
            D)  Devletin asker kaybına mani olmak                  A)  Gönüllü askerî birlikler İstanbul’un fethinden sonra önem
            E)  Ülke ekonomisini güçlü tutmak                         kazanmıştır.
                                                                   B)  Tımarlı Sipahilerin kurulmasıyla gaziler merkez ordusuna
                                                                      alınmıştır.
                                                                   C)  Kale kuşatmalarında gaziler önemli bir rol oynamıştır.
        2.   Devşirme kanunu ile Hristiyan çocukların bir kısmı kapıkulu   D)  Kuruluş döneminde var olan gaza ruhu yükselme döne-
            askeri  yapılmıştır.  İçlerinden  saraya  alınanlar  enderundaki   minde de devam etmiştir.
            eğitimden  sonra  sadrazamlık  gibi  kadrolara  getirilmişlerdir.   E)  Yıldırım Bayezid Kapıkulu Ocağı’nın temelini gazilerden
            Başlangıçta sadece Balkanlarda uygulanan kanun XV. yüzyıl   oluşturmuştur.
            sonlarından itibaren Anadolu’da da uygulanmıştır. Devşirme
            yapılacak bölgede, öncelikle çocuklarının devşirilmesini iste-
            yen ailelerin çocukları değerlendirilmiştir. Kanuna göre iki ve   5.   Ahi teşkilatı, şehirlerde esnaf ve zanaatkârların sosyal ve eko-
            daha  fazla  çocuğu  bulunanların  sağlıklı  olan  çocuğu  tercih   nomik olarak örgütlenmesiyle ortaya çıkmıştır, aynı zamanda
            edilmiştir.                                            dinî, ahlaki ve askerî bir özellik taşımaktadır. Fethedilen böl-
                                                                   gelerin  nasıl  yönetileceği  ile  ilgili  beylere  danışmanlık  yap-
            Bu bilgilere göre devşirme sistemi ile ilgili aşağıdaki yar-
                                                                   mak gibi önemli görevleri de üstlenmiştir.
            gılardan hangisine ulaşılamaz?
                                                                   Buna göre Ahi teşkilatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi-
            A)  Devşirilen çocuklar belli bir kurala göre yetiştirilmiştir.
                                                                   ne ulaşılamaz?
            B)  Devşirme kanunu zamanla değişime uğramıştır.
                                                                   A)  Mesleki ve kültürel bir örgütlenme oldukları
            C)  Tek çocuğu olan ailelerden çocuk alınmamıştır.
                                                                   B)  Tarımsal üretim faaliyetlerini planladıkları
            D)  Gönüllü ailelere öncelik verilmiştir.
                                                                   C)  Yöneticilere danışmanlık hizmeti sundukları
            E)  Gayrimüslimler devlet kadrolarında görev yapmışlardır.
                                                                   D)  Şehir ekonomisinde rol oynadıkları

                                                                   E)  Sadece ekonomik bir özellik taşımadıkları

        3.   Türkler ilk zamanlardan itibaren kadın, erkek, çocuk, yaşlı de-
            meden her zaman savaşa hazırlıklı olmuşlardır. Türkler as-  6.   Osmanlı Devleti’nde devşirme kökenli yeniçeriler ve yönetici-
            kerlik görevini vatan borcu olarak bilmiş, bu vazifeyi gönüllü   ler, Tımarlı Sipahilere karşı bir denge unsuru oluşturmuştur.
            olarak yapmışlardır. Osmanlı Beyliği’nin Kuruluş Dönemi’nde   Osmanlılar, bu askerî gruplardan herhangi birisinin imtiyazlı
            de kadınlar Bâcıyân-ı Rûm birliğini kurmuşlardır.      ve güçlü bir sınıf hâline gelmesine izin vermemiştir.

            Bu bilgilere göre Türk toplum yapısı ile ilgili aşağıdakiler-     Osmanlı Devleti bu uygulama ile aşağıdakilerden hangi-
            den hangisi söylenebilir?                              sini amaçlamıştır?
            A)  Düzenli askerî birlikler kurmuşlardır.             A)  Merkezî otoriteyi güçlü tutmayı
            B)  Ordu-millet anlayışı hâkim olmuştur.               B)  Eyaletlerin yönetimini kolaylaştırmayı
            C)  Kadınlar her alanda etkin bir konumdadır.          C)  Seyfiye sınıfı arasında eşitlik sağlamayı

            D)  Şeri esaslar toplumsal hayatı düzenlenmiştir.      D)  Gaza anlayışını canlı tutmayı
            E)  Çocuklar ve kadınlar ordunun asli unsurudur.       E)  Üretimi sürekli hâle getirmeyi



                                                                                                              47
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54