Page 63 - Biyoloji - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

30 BİYOLOJİ 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Ali, kardeşinin göz renginin ve kan grubunun genotipini öğrenmek için nasıl bir çalışma yapmalıdır?

1. Yönerge Aşağıdaki metni ve soyağacı görselini dikkate alarak soruları cevaplayınız.

Huntington hastalığına, H harfiyle simgelenen baskın bir alel neden olur. Bu genetik durum ciddi
3. Ali ve Emre bu çalışma sırasında kalıtım ile ilgili hangi kavramları öğrenirler? şekilde zayıflatıcı sinir hasarına neden olur, ancak kişi yaklaşık 40 yaşına gelene kadar semptomlar
görülmez. Sonuç olarak, Huntington hastalığının genine sahip biri, bir kariyere başlayıp muhtemelen
bir aile kurana kadar bunu kesin olarak bilemeyebilir. Huntington hastalığının semptomları arasında
yürüme, konuşma ve nesneleri tutma zorluğu bulunur. Semptomların başlamasından sonraki birkaç
yıl içinde kişi kaslarının kontrolünü tamamen kaybeder ve ölür. Hastalık baskın genle taşındığı için bir
kişinin genetik yapısındaki duruma neden olan tek bir H alelidir.
Aşağıdaki soyağacında Huntington hastalığının 4 kuşak boyunca aktarımı verilmiştir.

4. Emre ve Ali’nin göz rengi genotipini araştırınız. Benzerlik ve farklılıkları söyleyiniz. 1 2 3 4
I. Ku ak
: Hastalık belirtileri
göstermeyen di i birey
5 6 7 8 9 10
II. Ku ak : Hastalık belirtileri
gösteren di i birey

: Hastalık belirtileri
11 12 13 14 15 göstermeyen erkek birey
5. Merak ettiğimiz bir karakterimizin akrabalarımızdan hangisine benzediğimizi bulmak için hangi III. Ku ak
çalışmayı yapmamız gerekir? : Hastalık belirtileri
gösteren erkek birey
16 17
IV. Ku ak

1. I. kuşaktaki numaralı bireylerden kimlerin bu hastalıktan etkilendiğini, kimlerin etkilenmediğini
belirterek her birinin genotiplerini yazınız.
6. Ali ve Emre’nin ailelerinde göz rengi ve kan grubu karakteri ile ilgili olarak hangi bireylerin genotipi
tam olarak bulunamaz?

2. Huntigton hastalığının belirtileri 40 yaşından sonra gözlendiğine göre soyağacındaki hangi numa-
ralı bireylerin Huntington hastası olmadığı kesindir?

62
Hazırlayan: Dilara KADAK