Page 45 - COĞRAFYA 10. SINIF BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

22 COĞRAFYA 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Ekvator çevresinde görülen laterit topraklar, üzerinde yoğun bir bitki örtüsü olmasına rağmen hu-
mus (organik madde) bakımından fakirdir. Bu durumu ortaya çıkaran nedenler neler olabilir?

4. Toprakların farklı özelliklerde olduğu ve genellikle renklerine göre adlandırıldığı görülmektedir. Bu
durumu ortaya çıkaran nedenler nelerdir?

2. Yönerge Aşağıdaki tabloda bazı toprak türlerine ait çeşitli bilgiler verilmiştir. Açıklamada belirtilen toprak
türlerini tablodaki boşluklara yazınız.

Açıklama Toprak Türü

Akdeniz iklim bölgesinde kızılçam ağaçları ve maki bitki örtüsü altında
1.
özellikle de kalkerler üzerinde oluşur. Kireç yönünden zengindir.

Yarı nemli alanlarda uzun boylu çayırlar altında oluşur. Koyu renkli olduğu
2.
için bu topraklara "kara topraklar" da denir.
Eski göl tabanlarındaki killi ana kaya üzerinde oluşur. Ana kayanın killi ol-
3. masından dolayı bünyesinde fazla miktarda kil bulunan bu topraklar kurak
dönemde çatlar.
Orta kuşağın nemli iklim bölgelerinde yaprağını döken ağaçlardan meydan
4. gelen ormanların zemininde oluşur. Organik madde bakımından oldukça
zengin ve koyu renklidir.
Akarsuların taşıdığı malzemenin delta veya dağ içi ovaları gibi eğimin azal-
5.
dığı alanlarda birikmesiyle oluşur.
Kışın düşük sıcaklıktan dolayı donan, yazın da çözünerek bataklık hâlini
6. alan bu topraklar, organik madde yönünden zengin olmasına rağmen ta-
rımsal faaliyetlerde çok fazla de ğerlendirilmez.
Ekvator çevresinde görülür. Kimyasal ayrışma oldukça fazladır. Demir oksit
7.
bakımından zengin olan bu topraklar kızıl renktedir.

Yağış miktarının azaldığı orta kuşak karalarının iç kesimlerindeki kısa boy-
8.
lu ot topluluklarının altında oluşur ve organik madde bakımından fakirdir.

Yıllık yağış miktarının az ve bitki örtüsünün çok cılız olduğu alanlarda olu-
9.
şur. Yüksek sıcaklık ve kuraklık nedeniyle toprak oluşumu yavaştır.

Nemli, soğuk veya yüksek ortamlarda iğne yapraklı ormanların altında olu-
10.
şur.
Eğimli yamaçlarda ayrışan malzemenin sel suları ve yer çekiminin etkisiyle
11. dağların eteklerinde birikmesi sonucu oluşur. Kumlu ve çakıllı bir yapıya
sahiptir.

44
Hazırlayan: Kenan TÜRKEZ