Page 49 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

22
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10

2. ÜNİTE > Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti Kazanım 10.2.5: Osmanlı Devleti’nin Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamaya yönelik
(1302-1453) faaliyetlerini analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi

Etkinlik İsmi İKİ RAKİP BEYLİK 20 dk.
Amacı Karasi Beyliği’nin Osmanlı Beyliği’ne bağlanma sebeplerini analiz edebilme. Bireysel

Yönerge Metinden ve haritadan yararlanarak soruları cevaplayınız.
Karesi ve Osmanlı beylikleri-
nin eline Bizans topraklarını
fethedip önemli birer güç hâ-
line gelmek açısından benzer
fırsatlar geçmiştir. Karesi Bey-
liği uzun bir dönem Bizans
Devleti’yle Marmara Deni-
zi’nin güneybatı kıyısındaki
Kyzikos’tan (Bandırma-Erdek
arası) Edremit Körfezi’ne dek
uzanan bir sınırı paylaşması
dolayısıyla Çanakkale Boğa-
zı’nın Asya kıyısını deneti-
mi altında tutuyordu. Karesi
Türklerinin Çanakkale Boğa-
zı’nda egemenlik kurduğu ve
Trakya’ya ilk akınlarını baş-
lattıkları dönemde Osmanlılar
hâlâ Bitinya’nın iç kesimlerin-
de Bizanslılarla savaşıyorlar
ve kıyıya nadiren ulaşabili-
yorlardı. Bazı kuramlara göre
Osmanlı Devleti’nin varlık ne- Karesioğulları haritası
denini cihat oluşturmaktaydı.
Aynı durum Karesi Beyliği’ni Hristiyanlara karşı sürekli bir savaş yürütebilmek için başka Müslüman
ülkelerden savaşçılar çağırarak gücünü arttırmaya itebilirdi. Bu da beyliği bir imparatorluğa dönüştü-
recek zenginlik ve saygınlığı sağlayabilirdi. Bunun yerine Karesi Beyliği Osmanlılara boyun eğen ilk
beylik oldu ve topraklarının ismini korumakla birlikte ilk Osmanlı sancaklarından biri hâline geldi.
Erken dönem Türk vakayinamelerinde, muhtemelen eski bir metinden aktarılan öyküye göre Aclan
adlı Karesi beyi ölünce oğullarından Dursun, daha önceden Osmanlı beyi Orhan’ın hizmetine gir-
miş; bir diğer oğlu babasının yerini almıştı. Dursun; kardeşinin Balıkesir, Edremit ve Bergama’dan
oluşan topraklarını ilhak etmesi için Orhan’ı teşvik etti. Orhan bu ilhakı gerçekleştirdi. Fakat Dur-
sun, sefer sırasında öldürüldü, kardeşi Osmanlılarca esir alındı. Bu olaylar 1334-1335’te gerçekleşti.
Hanedanın bu olaylardan önce bölünmüş ve ailenin Marmara Denizi civarında hüküm süren ko-
lunun bir üyesi olan Dursun’un Osmanlılara katılmış olması da pekâlâ mümkündür. Karesi’de Os-
manlı yanlısı bir bölünmenin bulunduğuna ve ilk Osmanlı kahramanlarından ikisinin, Hacı İlbey’in
ve Evrenos’un Karesi kökenli olduğuna kuşku yoktur. Deniz savaşında ustalaşan Karesi denizcileri,
ilhakın hemen ardından Osmanlılar için hizmet vermeye başladılar. Bu denizcilerden bazıları, Ka-
resi’de sıklıkla kullanılan ve Gelibolu Yarımadası’nda bir yer ismi olarak hâlâ varlığını koruyan “ece”
unvanını taşıyorlardı.
Zachariadou, E. (2000). Karesi ve Osmanlı Beylikleri: İki Rakip Devlet. Osmanlı Beyliği 1300-1389, 243. (Düzenlenmiş-
tir.)

49