Page 195 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 92

3.ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.2: Şiirin temasını belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Şiirde Tema-Bütünlük İlişkisini Belirliyorum 25 dk.
Amacı Şiirde tema-bütünlük ilişkisini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Gazel
Hâsılım yok ser-i kûyunda belâdan gayrı
Garazım yok reh-i aşkından fenâdan gayrı
Ney-i bezm-i gamım ey âh ne bulsan yele ver
Oda yanmış kuru cismimde hevâdan gayrı
Perde çek çehreme hicran günü ey kanlı sirişk
Ki gözüm görmeye ol mâh-likâdan gayrı
Yetti bî-kesliğim ol gâyete kim çevremde
Kimse yok çizgine gird-âb-i belâdan gayrı
Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge
Ne açar kimse kapım bâd-i sabâdan gayrı
Bozma ye mevc gözüm yaşı habâbın ki bu seyl
Koymadı hiç imâret bu binâdan gayrı
Bezm-i aşk içre Fuzûlî nice âh eylemeyem
Ne temettu’ bulunur neyde sadâdan gayrı
Fuzûlî, Divan

Kelime Dağarcığı
hâsıl: Ürün, elde edilen. ser-i kuyu: Başköşe, yanında. reh-i aşk: Aşk yolunda.
ney-i bezm-i gam: Gam meclisinin neyi. od: Ateş. sirişk: Gözyaşı.
mahlika: Ay yüzlü. bî-kesliğim: Kimsesizlik. âteş-i dil: Gönül ateşi.
bâd-ı sabâ: Sabah rüzgârı. mevc: Dalga. habâb: Hava kabarcığı. seyl: Sel.

1. Şiirin ikinci beytindeki ney, gam, yel, yanmış, heva (hava) sözcüklerini şiirin iletisi ile ilişkilendiri-
niz. Bu sözcükler temayı yansıtmada etkili olmuş mudur? Düşüncelerinizi yazınız.

2. Size göre şiirin temasını yansıtan en güzel beyit hangisidir? Bu beyti belirlemenizde neler etkili
oldu? Yazınız.

193