Page 231 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 110

3.ÜNİTE > Şiir Kazanım A.1.8: Şiirde edebiyat, sanat ve fikir akımlarının/anlayışlarının yansımalarını değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Şiir Anlayışlarını Karşılaştırıyorum 25 dk.
Amacı Şiir ve sanat akımları ilişkisini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metinleri okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metinler, asıllarına sadık kalınarak alınmıştır.)

1. Metin 2. Metin
Koşma Gazel

Gezerken şu yere uğradı yolum, Gitdin ammâ ki kodun hasret ile cânı bile
Bu yerlerde böyle güzel olur mu? İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı bile
Kuğum seni kaçırmışlar gölünden, Devr-i meclis bana girdâb-ı belâdır sensiz
Bu göllerde böyle kuğu olur mu?
Mey-i zehrâb-ı sitem sâgâr-ı gerdânı bile
Kuğum senin kaşın gözün karadır, Bağa sensiz bakamam çeşmime âteş görünür
Görün Kadir Mevlam neler yaratır, Gül-i handânı değil serv-i hırâmânı bile
Ak gerdanda siyah benler sıradır,
Ak kuzuda siyah benler olur mu? Sineden derd ile bir âh edeyin kim dönsün
Aksine çarh-ı felek mihr-i dırahşanı bile
Kuğum gitti, viran kaldı gölleri,
Söyler mi o efendimin dilleri, Hâr-i firkatinle Neşâtî-i hazînin vâ-hayf
Balıktan mı aldın sen bu telleri, Dâmen-i ülfeti çâk oldu giribânı bile
Ak kuğuda böyle teller olur mu? Neşâtî

Gevherî der: Bu kuğunun kastı ne? N. Halil Onan, İzahlı Divan Şiiri Antolojisi
Kına vurmuş ellerinin üstüne,
Kurban olam gözlerinin mestine,
Ak kuğuda böyle gözler olur mu?
Gevherî
M. Fuat Köprülü, Saz Şairleri

Kelime Dağarcığı
çeşm: Göz. girdâb-ı belâ: Belâ girdabı. giriban: Elbise yakası. gül-i handân: Gülen gül. hâr-i firkat: Ayrılık dikeni.
mey-i zehrâb-ı sitem: Zulüm zehri şarabı. mihr-i dırahşanı: Parlayan güneş. sâgar-i gerdân: Dönen kadeh.
serv-i hırâmân: Nazlı nazlı yürüyen servi. sohbet-i yârân: Dostlar sohbeti. vâhayf: Yazık.

1. Yukarıdaki iki şiiri nazım birimi, dil ve ifade yönünden karşılaştırınız.

2. İki şair de aynı yüzyılda yaşamasına rağmen şiir anlayışları farklıdır. Bu farklılığın sebebi ne olabilir?
Düşüncelerinizi yazınız.

229