Page 125 - Coğrafya 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 11 63

4. ÜNİTE > Çevre ve Toplum Kazanım 11.4.6: Çevre sorunlarının oluşum ve yayılma süreçlerini küresel etkileri açısından analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi, Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Değişim ve Sürekliliği Algılama
Etkinlik İsmi KÜRESEL ÇEVRE SORUNLARI 30 dk.
Amacı Küresel ısınmanın sebep ve sonuçlarına yönelik çıkarımlar yapabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metinden ve grafiklerden yararlanarak verilen soruları cevaplayınız.
Fosil yakıtların yakılması, ormansızlaşma, arazi kullanımı değişiklikleri ve sanayi süreçleri ile atmos-
fere salınan sera gazlarının atmosferdeki birikimleri, Sanayi Devrimi’nden beri hızla artmaktadır. Bu
ise doğal sera etkisini kuvvetlendirerek şehirleşmenin de katkısı ile Dünya’nın yüzeyindeki sıcaklığın
artmasına neden olmaktadır. 1980’li yıllarda başlayan ardışık sıcak yıllar ve son yıllardaki rekor yüksek
sıcaklıklar, küresel ısınmanın beklendiği ve öngörüldüğü biçimde sürdüğünü; küresel ısınmayı önle-
mek için alınması gereken ulusal, bölgesel ve küresel önlemlerin ve politikaların hiç gecikmeksizin uy-
gulanması gerektiğini göstermektedir (Türkeş, vd. 2000).

Atmosferdeki CO Miktarı Dünya Yıllık Sıcaklık Değişimi
2
Milyonda 1 (ppm) Sıcaklık (°C)
420
Gözlemlenen sıcaklık
1.5 On yıllık tahminlerden olası aralık
400 Geçmişe yönelik tahminler
20.yüzyıl iklim simülasyonu
380 1.0

360
0.5
340
0.0 Güvenilirlik (%)
320 10 50 90
1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020

Grafik 1: Atmosferdeki karbondioksit miktarı değişim grafiği Grafik 2: Dünya sıcaklık değişim grafiği

2019 CO Emisyonları 2018 CO Emisyonları
2
2
(Milyon Ton) (Milyon Ton ve %)
MTCO 2
12000
10642
10000 Atık
Tarım Enerji
8000 64,9-%12 17,8-%3 373,1-%72
Endüstriyel İşlemler ve
6000 5285
Ürün Kullanımı
4000 65,2-%13
2616
1678
2000 1107 780 702 618 611 582 577 479 466 439 411 405
0
ÇİN ABD RUSYA İRAN KANADA TÜRKİYE
ENDONEZYA
SUUDİ ARABİSTAN
HİNDİSTAN JAPONYA ALMANYA GÜNEY KORE GÜNEY AFRİKA BREZİLYA MEKSİKA
AVUSTRALYA
Grafik 3: Ülkelere göre CO emisyonları Grafik 4: Sektörlere göre emisyonlar
2
123