Page 161 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 11 89

2. ÜNİTE > Elektrik ve Manyetizma Kazanım 11.2.3.2. Yüklü, iletken ve paralel levhalar arasında oluşan elektrik alanının bağlı
olduğu değişkenleri analiz eder.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tahmin Etme Becerisi, Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi
Etkinlik İsmi KENDİLİĞİNDEN OLUR MU? 25 dk.
Amacı Yüklü, iletken ve paralel levhalar arasında oluşan elektrik alanının gerilim ile ilişkisini kurabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Verilen düzenekleri inceleyerek soruları cevaplayınız.
Hava direncinin ihmal edildiği bir ortamda aralarında d kadar uzaklık olan özdeş iletken ve paralel
levhalar, potansiyel farkı V, 2V ve 3V olan üreteçlere sırasıyla Şekil 1, Şekil 2 ve Şekil 3’teki gibi bağ-
lanmıştır. Levhaların arasına aynı yüke sahip özdeş cisimler, yalıtkan bir ipe bağlanarak asılmıştır.
Anahtar açık iken cisimlerde herhangi bir sapma meydana gelmediği gözlenmiştir.
Anahtar kapatıldığında yüklü cisimler:

• Şekil 1’deki düzenekte düşey düzlemle 10° açı yapacak şekilde dengede kalmıştır.
• Şekil 2’deki düzenekte düşey düzlemle 19° açı yapacak şekilde dengede kalmıştır.

• Şekil 3’teki düzenekte düşey düzlemle 27° açı yapacak şekilde dengede kalmıştır.

10° 19° 27°

d d d

V 2V 3V
Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3
Cisimler levhalara değmeyecek şekilde ve levhalar arasında kalmak şartıyla, bağlı olduğu ip yar-
dımıyla sağa sola ve ileri geri hareket ettirildiğinde ise cismin düşeyle yaptığı açıların değişmediği
görülmüştür.

1. Levhalar arasında olan cisimlerin yükleri için ne söyleyebilirsiniz? Aşağıdaki şekiller üzerine yüklerin
etkisinde kaldığı E elektriksel alan ve F elektriksel kuvvetleri çizerek açıklayınız.

10° 19° 27°

d d d

V 2V 3V

159