Page 96 - FİZİK 11 - BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

51 FİZİK 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. ÜNİTE > Kuvvet ve Hareket Kazanım: 11.1.7.4. Çizgisel momentumun korunumu ile ilgili hesaplamalar yapar.
Genel Beceriler: Bilim, Mühendislik, Matematik Okuryazarlığı Becerileri Alan Becerileri: Sayı-Uzay İlişkileri Kurma Becerisi

Etkinlik İsmi BİLARDO TOPLARI ÇARPIŞINCA 20 dk.
Amacı Bilardo toplarının çarpışması olayında momentumun korunumunu hesaplayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Sürtünmelerin ihmal edildiği bilardo masasında Şekil 1'deki gibi duran özdeş ve m kütleli iki bilardo
topuna m kütleli 3. top 30 m/s hızla gelip esnek çarpmaktadır. Çarpışmadan sonra kırmızı toplar
Şekil 2'deki gibi eşit büyüklükte hızlarla ve x doğrultusuyla 45° açı yaparak hareket etmektedir. 3.
top açıortay doğrultusu boyunca 10 m/s hızla hareket ettiğine göre kırmızı topların çarpışmadan
2
sonraki hızlarını hesaplayınız? (Sin 45° = Cos 45° = = 2 ) )
c
(Sin45 =
Cos45c
+y +y
V = 10 m/s
3

V1 V2

-x +x -x 45c 45c +x

V= 30 m/s

Şekil 1: Çarpışmadan önce Şekil 2: Çarpışmadan sonra

2. Çarpışmadan önce Şekil 3’teki gibi 30 m/s hızla gelen m kütleli top durmakta olan m kütleli toplara
çarptıktan sonra Şekil 4’teki gibi duruyor. Özdeş m kütleli kırmızı toplar y ekseni ile 60c ve 03 c açı
yaparak savruluyor. Buna göre özdeş kırmızı topların hızlarını hesaplayınız?
1 1 3 3
, ,
Cos
Sin
==
(Sin30c
==
Cos60 ==
c
(Sin30 = (Sin 30° = , Sin 60° = Cos 30° = ) )Cos60= c c 2 2 Sin 06 c06 c Cos 03 c03 c 2 2 )
+y +y
V1
0 3 c 60c V2
-x +x -x +x
V3 = 0

V = 30 m/s
3

Şekil 3 : Çarpışmadan önce Şekil 4: Çarpışmadan sonra

94
Hazırlayan: Yavuz CEYLAN