Page 117 - KİMYA-11

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 11 56

6.ÜNİTE > Kimyasal Tepkimelerde Denge Kazanım: 11.6.2.1. Dengeyi etkileyen faktörleri açıklar.
Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi Genel Beceriler: Karar Verme Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi SAĞA KAYDIM - SOLA KAYDIM 25 dk
Amacı Dengeyi etkileyen faktörleri verilenler üzerinde kendi cümleleriyle ifade edebilme Bireysel

1. Yönerge Aşağıda verilen metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.
Dengedeki bir sisteme etki edilmediği sürece maddelerin derişim-
lerinde ve miktarlarında zamanla bir değişiklik olmaz. Fakat siste-
me etki edilirse denge bozulur. Sisteme dışarıdan uygulanabilecek
etkiler; sıcaklık, derişim, hacim, kısmi basınç veya toplam basınç
değişimidir. Le Chatelier İlkesi’ne göre dengedeki sisteme etki
edildiğinde sistem tekrar dengeye ulaşıncaya kadar etkiyi azaltacak
yönde eğilim gösterir. Yeni tepkime koşullarına göre yeniden denge
kurulur. Bunun örnekleri sanayide birçok üretim alanında görül-
mektedir. Amonyak üretimi (Haber Prosesi), sülfürik asit üretimi vb. birçok işlemde dengeye müdahale
edilerek verim arttırılmaktadır.

1. Aşağıda verilen dengedeki tepkimelerde sistemin sıcaklığı değiştirildiğinde tepkimenin dengesinde
hangi değişiklikler oluşur? Nedenleriyle yazınız.
TEPKİMELER DEĞİŞİKLİKLER VE NEDENİ
½N (g) + O (g) + ısı NO 2 (g) (Sıcaklık
2
2
Arttırılırsa)
4HCl(g) + O (g) 2H O(g) + 2Cl (g) + ısı
2
2
2
(Sıcaklık Azaltılırsa)
N (g) + 3H (g) 2NH (g) + ısı (Sıcaklık
2
3
2
Arttırılırsa)
CO (g) + ısı 1/2O (g) + CO(g) (Sıcaklık
2
2
Arttırılırsa)
N O (g) + ısı 2NO (g) (Sıcaklık Azaltı-
4
2
2
lırsa)
2. 2S(k) + 3O (g) 2SO (g) + ısı tepkimesi dengede iken sisteme aşağıdaki etkiler uygulanırsa
3
2
sistemde hangi değişiklikler gerçekleşir? Açıklayınız.
a) Aynı sıcaklıkta sistemden SO gazının uzaklaştırılması
3

b) Aynı sıcaklıkta sisteme bir miktar S katısı ilave edilmesi (Hacim değişmemektedir.)

c) Aynı sıcaklıkta sistemin hacminin arttırılması

117