Page 117 - KİMYA-11
P. 117

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           KİMYA 11        56

             6.ÜNİTE > Kimyasal Tepkimelerde Denge  Kazanım: 11.6.2.1. Dengeyi etkileyen faktörleri açıklar.
             Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi          Genel Beceriler: Karar Verme Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi

             Etkinlik İsmi                  SAĞA KAYDIM - SOLA KAYDIM                            25 dk
             Amacı      Dengeyi etkileyen faktörleri verilenler üzerinde kendi cümleleriyle ifade edebilme  Bireysel



          1. Yönerge                 Aşağıda verilen metinden faydalanarak soruları cevaplayınız.
                                            Dengedeki bir sisteme etki edilmediği sürece maddelerin derişim-
                                            lerinde ve miktarlarında zamanla bir değişiklik olmaz. Fakat siste-
                                            me etki edilirse denge bozulur. Sisteme dışarıdan uygulanabilecek
                                            etkiler; sıcaklık, derişim, hacim, kısmi basınç veya toplam basınç
                                            değişimidir.  Le Chatelier İlkesi’ne  göre  dengedeki  sisteme  etki
                                            edildiğinde sistem tekrar dengeye ulaşıncaya kadar etkiyi azaltacak
                                            yönde eğilim gösterir. Yeni tepkime koşullarına göre yeniden denge
                                            kurulur. Bunun örnekleri sanayide birçok üretim alanında görül-
            mektedir.  Amonyak üretimi (Haber Prosesi), sülfürik asit üretimi vb. birçok işlemde dengeye müdahale
            edilerek verim arttırılmaktadır.

             1.  Aşağıda verilen dengedeki tepkimelerde sistemin sıcaklığı değiştirildiğinde tepkimenin dengesinde
                hangi değişiklikler oluşur? Nedenleriyle yazınız.
                               TEPKİMELER                          DEĞİŞİKLİKLER VE NEDENİ
                 ½N (g) + O (g) + ısı      NO 2 (g) (Sıcaklık
                           2
                    2
                 Arttırılırsa)
                 4HCl(g) + O (g)       2H O(g) + 2Cl (g) + ısı
                                                    2
                            2
                                          2
                 (Sıcaklık Azaltılırsa)
                 N (g) + 3H (g)       2NH (g) + ısı (Sıcaklık
                          2
                                          3
                  2
                 Arttırılırsa)
                 CO (g) + ısı      1/2O (g) + CO(g) (Sıcaklık
                                       2
                    2
                 Arttırılırsa)
                 N O (g) + ısı      2NO (g) (Sıcaklık Azaltı-
                    4
                  2
                                        2
                 lırsa)
             2.  2S(k) + 3O (g)      2SO (g) + ısı tepkimesi dengede iken sisteme aşağıdaki etkiler uygulanırsa
                                         3
                         2
                sistemde hangi değişiklikler gerçekleşir? Açıklayınız.
                a) Aynı sıcaklıkta sistemden SO  gazının uzaklaştırılması
                                           3





                b) Aynı sıcaklıkta sisteme bir miktar S katısı ilave edilmesi (Hacim değişmemektedir.)





                c) Aynı sıcaklıkta sistemin hacminin arttırılması







                                                                                                   117
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122