Page 288 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 142

5. ÜNİTE> Tiyatro Kazanım A.3.13: Türün ve dönemin/akımın diğer önemli yazarlarını ve eserlerini sıralar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Okuma Becerisi

Etkinlik İsmi Sahne Şiiri ya da Şiir Dramı 25 dk.
Amacı Manzum tiyatronun Cumhuriyet Dönemi'ndeki gelişimini açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metinleri okuyunuz. Metinlerden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Aşkımız Aksarayın En Büyük Yangını
(…)
ABİDİN — Semt, Aksaray yöresi,
Kocamustapaşa, Kadırga, Yenikapı, Kumkapı oraları.
Sahnemiz. (Ellerini açarak gösterir.)
TULUMBACILAR — Dar bir sokak!
ABİDİN — Dar bir çağda, dar bir sokak.

TULUMBACILAR — Özellikle bir evin içi.
ABİDİN — (Gülerek) Şu, yeni sahibini bekleyen eski konak
Konak demeğe yüz tanık ister ya,
ıssız, içine kapanık
bir zaman artığı.
İçin için ağlar
dışın dışın güler
ve hepten dökülür.
TULUMBACILAR — Issız, içine kapanık.

ABİDİN — Efendim, birtakım adamlar geldiler
kibar ve asık suratlı,
bizim mahallede ev sordular,
biz de göğsümüzde yürek taşırıp
sokağımızın şerefi
Eski Konağı gösterdik.
(…)
Güngör Dilmen, Aşkımız Aksarayın En Büyük Yangını

Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosunda Biçim ve Üslûp Bakımından Görülen Eğilimler
Cumhuriyet döneminde tiyatro dili eskiye göre çok gelişmiştir. Özellikle genç kuşak yazarları hem Türkçede
en yetkin tiyatro dilini bulmuşlardır, hem de katıksız öztürkçede büyük bir rahatlık ve kolaylıkla yazabil-
mektedirler. Orhan Asena'nın, Güngör Dilmen'in oyunlarındaki dil buna en güzel örnektir. Köy ve yörel
ağızlar da sahnelerimizde başarıyla kullanılmıştır. Manzum tiyatroya da bir yöneliş bu dönemin başından
beri görülmektedir. Halit Fahri Ozansoy'un Sönen Kandiller, On Yılın Destanı, Nedim, Hayalet'i, Faruk Nafiz
Çamlıbel'in Canavar, Akın ve başka oyunları, Cahit Uçuk'un Gök Korsan'ı, manzum olmakla birlikte sah-
ne şiirine ulaşamamış denemelerdir. Oysa günümüz yazarları içinde Refik Erduran'ın Büyük Jüstinyen'i,
Güngör Dilmen'in Canlı Maymun Lokantası, Avcı Karkap, Midas'ın Kulakları, Midas'ın Altınları, Kurban
ve başkaları, Turan Oflazoğlu'nun Keziban, Deli İbrahim ve başkaca eserleri manzum olarak sahne şiirini
yakalayabilmiş başarılı örneklerdir. Şairlerden Behçet Necatigil, Gülten Akın, Necati Cumalı çeşitli denemele-
rinde sahne şiiri diline ulaşabilmişlerdir; artık düzyazıda da şiir dramı yapılabileceğini gösteren örnekler vardır.
Metin And, 100 Soruda Türk Tiyatrosu Tarihi

287