Page 16 - Biyoloji 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

6 BİYOLOJİ 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Lithops bitkisinin büyüme hızının düşük olmasının nedenleri ne olabilir?

Yönerge Aşağıda bilim insanlarının çevreye uyum ile ilgili yaptığı çalışmayla ilgili bir metin ve bu çalışmaya
uygun olarak çizilen bir grafik verilmiştir. Metin ve grafikten yararlanarak soruları cevaplayınız.
3. Lithops bitkisi yüksek çöl sıcaklıkları karşısında su kaybını azaltıcı ne gibi özelliklere sahiptir?
Araştırmacılar belirli bir bölgede yaşayan kral ve mercan yılanları ile ilgili bir çalışma yapmışlardır. Kral
yılanları, bölgenin hem kuzeyinde hem de güneyinde yaşayabilen zehirsiz bir yılan türüdür. Mercan yı-
lanları ise bu bölgenin sadece güneyinde yaşayan zehirli bir türdür. Araştırmacılar bölgenin kuzeyindeki
kral yılanlarının kahverengi olduğunu, güneyinde ise bu yılanların desenlerini ve renklerini değiştirerek
zehirli mercan yılanlarını taklit ettiklerini görmüşlerdir.
4. Lithops bitkisinin yaprakları üzerinde bulunan ışığı geçiren hücrelerin lens benzeri olmasının sağ-
ladığı avantaj nedir?

Kral yılanı
(Zeh rs z)
Mercan yılanı
(Zeh rl )
5. Lithops bitkisi ile sulak ortamda yaşayan bir bitkiyi;
• Büyüme hızı,
• Yaprak sayısı, Kral yılanı
• Kök uzunluğu (Zeh rs z)
bakımından karşılaştırınız. Araştırmacılar, kral yılanlarındaki renk değiştirmenin amacı hakkında “zehirsiz yılanların, zehirli yılan-
lar gibi görünerek düşmanlarından korunmak istemeleridir.” şeklinde bir hipotez geliştiriyor. Bu hipoteze
göre “Renk değiştirme zehirli ve zehirsiz yılanların sadece birlikte yaşadığı bölgede avantaj sağlamalıdır.”
öngörüsünde bulunuyorlar. Araştırmacılar bu hipotezi test etmek için bölgenin kuzeyinde ve güneyinde
bir çok yere plastik oyuncak yılanlar bırakıyor. Bu oyuncak yılanların bir kısmı düz kahverengi bir kısmı
da zehirli mercan yılanı desenindedir.
Araştırmacılar dört haftanın sonunda oyuncak yılanları toplayarak incelemişlerdir. Oyuncak yılanların
üzerinde kurt, tilki ve sansarlara ait diş izlerini saymışlardır. Oyuncak yılanlara yapılan saldırı yüzdeleri-
ni gösteren grafik aşağıda verilmiştir.

100 Desenl oyuncak yılanlar
Kahvereng oyuncak yılanlar
%83 %84
80
Toplam oyuncak yılanlara yapılan saldırı yüzdes 60

40

20

0 %17 %16
Kuzey Güney
(Mercan yılanı yok) (Mercan yılanı var)
Campbell Biyoloji (9. Baskı) 21. sayfadan düzenlenmiştir.

14
Hazırlayan: Zehra YILDIRIM