Page 13 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9 6

1.ÜNİTE > Fizik Bilimine Giriş Kazanım: 9.1.1.1. Evrendeki olayların anlaşılmasında fizik biliminin önemini açıklar.
Genel Beceriler: --- Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi ÖĞRETMEN

Etkinlik İsmi KARANLIK ENERJİ 20 dk
Amacı Evrende meydana gelen olayların anlaşılmasında fizik biliminin katkısını anlayabilme. Bireysel

Öğretmene Not: Etkinliğin bir hafta öncesinde öğrencilerden evrenin oluşumu ile ilgili öne sürülen görüşleri /modelleri araştır-
malarını ve araştırma sonuçlarıyla ilgili kısa notlar almalarını isteyiniz. Metni akıllı tahtada açarak yada metnin fotokopisini
öğrencilere dağıtarak okumalarını sağlayınız ve onlardan soruları metne göre cevaplandırmalarını isteyiniz.

Evrenin oluşumu ile ilgili günümüze kadar çeşitli teoriler öne sürülmüştür. Ama bunlar içeri-
sinde en çok kabul gören teori Büyük Patlama (Bigbang) teorisidir. Evren, büyük bir patlama ve onu
izleyen bir genişlemeyle meydana gelmiştir. Daha önceki teorilerde ise evrenin durağan olduğuna ve
merkezinin de Samanyolu galaksisinin olduğuna inanılıyordu.
Hubble Yasası, galaksilerin dünyamızdan uzaklaşma hızlarının dünyamıza olan uzaklıkla oran-
tılı olduğunu ortaya koymuştur. Buna göre en yüksek hızla hareket edenler dünyamıza göre en uzak
konumda olanlardır. Böylelikle galaksiler arasındaki uzaklık arttığına göre bunların geçmişte bir arada
bulunduğu fikri öne sürülmüştür. Bu öngörüler kabul edilmişken yakın zamanda iki astrofizik ekibi
evrenin her zamankinden daha büyük bir hızla büyüdüğünü iddia etti. Böylelikle karanlık enerji ifadesi
öngörülmeye başlandı.
Karanlık enerji, evrendeki genişleme hızının artışını açıklamak için öne sürülmüş bir tür ener-
jidir. Bu enerji evrene homojen yayılmıştır.Gözlenen evren, %68,3 karanlık enerji, %26,8 karanlık mad-
de, %4,9 sıradan madde içermektedir.
Evrendeki genişleme hızının artışı itici bir kuvvet oluşturan karanlık enerjinin varlığına işaret
etmektedir.Karanlık enerjinin varlığı da evrenin düz olmasını gerektirir.

1. Evrenin büyük bir hızla genişlediği öngörüsü evrenle ilgili önceki anlayışları nasıl etkilemiştir?

2. Evrenle ilgili bu varsayımları açıklamak için fizik biliminden nasıl yararlanılmıştır?

3. Fizik bilimi yardımıyla uzaya gönderilen uyduların ve kurulan uzay istasyonlarının vasıtasıyla elde
edilen veriler, ileride insanoğlunun hangi sorunlarına çözümler sunabilir? Açıklayınız.

4. Fizik ve astronomi açısından en şaşırtıcı gerçek sizce nedir? Açıklayınız.

5. Kendinizi bir astrofizikçisinin yerine koyarak ileride ne gibi çalışmalar yapmak istediğinizi gerek-
çeleriyle yazınız.

13
Hazırlayan: Yusuf Serhat KOÇ