Page 8 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

2 FİZİK 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Bölüm: KARAR VERELİM

1. Yönerge Aşağıda verilen metni akıllı tahtada açarak yada metinin fotokopisini öğrencilere dağıtarak oku-
malarını sağlayınız.

BİLİMDE PARADİGMANIN ROLÜ
Bütün gerçekler aşağıda sıralanan üç aşamadan oluşur:
1. Dalga geçilme süreci
2. Karşı çıkılma süreci
3. Kabul edilme süreci
İtalyan bilim insanı Galileo Galilei (Galilo Galile), yaklaşık dört yüz yıl önce Dünya’nın Güneş’in
etrafında döndüğünü söylemişti. O dönemde Güneş’in, gezegenlerin ve yıldızların, Dünya’nın
etrafında döndüğü savunuluyordu. Bu fikirleri yüzünden ölüm cezasıyla yargılandı, ceza uygu-
lanmadı fakat 20 Eylül 1642 yılında ölünceye kadar ev hapsinde tutuldu. Galileo’ya itibarı ancak
366 yıl sonra iade edilebildi.
Mevcut paradigma, toplum tarafından kabul edilen belirli varsayımlar dizisidir. Bilim insanla-
rının sahip olduğu paradigmalar, doğa olaylarını açıklayan teorileri şekillendirir. Bazen bilimsel
araştırma sonuçları var olan paradigmalarla çelişir. Başlangıçta bu bulgular kabul edilmek isten-
mez ve görmezlikten gelinir. Ancak zamanla elde edilen bilgilerin mevcut paradigma ile arasın-
daki çelişki artar ve var olan bilgiye yönelik inat kırılmak zorunda kalır. Bu durumda tek çözüm
eski paradigmaları bir kenara bırakarak yeni paradigma ile yola devam etmektir. Bu duruma
paradigma kayması denir. Böylece evrene ve evrendeki olaylara bakış açımız yeniden şekillenir
ve insanlık olarak doğruya bir adım daha yaklaşırız.

2. Yönerge Öğrencilerin aşağıdaki soruları cevaplamalarını sağlayınız.

1. 1. Bölüm’de verilen bilim insanları hangi fikirleri çürüterek paradigma kaymasına sebep olmuştur?

2. Evreni anlama sürecinde paradigmaların etkisi nedir?

3. Evrenin anlaşılmasında fizik biliminin katkısı hakkında ne düşünüyorsunuz?

8
Hazırlayan: Ali İhsan ERDEM