Page 269 - Fizik 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 9

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 1 Etkinlik No.: 3
3.BÖLÜM Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
1.
1. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Muhtemel cevaplar:
Muhtemel cevaplar: Gökada-Hubble: Her ikisi de uzayda. Gökada’nın resmi Hubble
Fizik, astronomi, matematik, kimya, biyoloji, jeoloji, coğrafya … teleskobu ile çekilmiştir. Gökada’yı görmek için teleskoba ihtiyaç
vardır.
Fiziksel büyüklükler olmadan bu olayların cevabının verilmesi Kuş-Uçak: İkisi de havada uçabiliyor. Uçaklar kuşlardan esinlene-
2.
mümkün değildir. rek tasarlanmıştır.
Yıldırım-Elektrik akımına kapılan insan: İkisi de elektrik yükleri-
Evrendeki pek çok olayın açıklanmasında sıcaklık, uzunluk, dalga, nin hareketi ile ilgilidir.
3.
ışıma, ışık gibi fizik bilimindeki kavramlar kullanılmaktadır. Bu Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
2.
nedenle Fizik; evrenin anlaşılmasında önemli role sahip bilimler- Muhtemel cevaplar: Kütle çekimi, orantı, denge...
den biridir. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
3.
Muhtemel cevaplar: Kütle çekimi, kaldırma kuvveti, basınç ...
4. Fizik; evrendeki olaylara mantıklı ve bilimsel açıklamalar getirme-
ye çalışan, deney, gözlem ve veriye dayalı bilim dalıdır. 4. Bulutlar ile yer arasındaki yük boşalmasıdır.
Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
5.
Etkinlik No.: 2
Muhtemel cevaplar: Fizik bilimi...
1. Ernest Rutherford, alfa ışınlarının elektrik ve manyetik alan-
larda sapmaya uğradığını belirlemiştir. Sapmanın yönünü ince- Etkinlik No: 4
leyerek bu ışınların artı elektrik yüklü parçacıklardan oluştuğu Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
sonucuna varmıştır. Ayrıca bu parçacıkların hızını ve elektrik Muhtemel cevaplar:
yükü/kütle oranını ölçmeyi başarmış, atomun boşluklu bir ya- 1. • Ampuller, yazıcılar ve kameralar gibi teknolojik araç ve
pıdan oluştuğunu keşfetmiştir. Yeni ve kabul gören bir atom gereçler fizik biliminin katkılarıyla üretilmiştir.
modeli geliştirerek önceki atom modellerini çürütmüştür. • Ulaştırmada kullandığımız uçak, gemi ve otomobiller fi-
zik biliminin katkıları ile bulunmuş ve geliştirilmiştir.
Isaac Newton, klasik mekaniğin temelini atmıştır ve yazdığı • Tıptaki ilerlemeler, fizik bilimi tarafından ortaya konan
“Doğa Felsefesinin Matematik İlkeleri’’ tarihin en önemli bi- teknolojik imkânlar sayesinde yaşanmıştır.
limsel kitaplarından biri olmuştur. Bu çalışmasında Newton ev- • Serbest bırakılan cisimlerin neden yere düştüğünü fizik
rensel kütle çekimini ve hareketin üç kanununu ortaya koymuş bilimi sayesinde anlarız.
ve Aristoteles’in niteliksel fizik anlayışını çürütmüştür. Sonraki • Yağmur yağdıktan sonra neden gök kuşağının göründü-
üç yüzyıl boyunca bu bakış açısı bilim dünyasına egemen ol- ğünü bize fizik bilimi söyler.
muştur.
Edwin Hubble, Andromeda Gökadası’nın başka bir gökada 2. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
olduğunu, dolayısıyla Samanyolu dışında başka gökadaların da
var olduğunu kanıtlamıştır. Sonra, o ve başka bilim insanları
yavaş yavaş birçok gökada saptamaya başlamıştır. Ayrıca Hubb- 3. Öğrencinin belirttiği bilim insanı ve nedenleri farklılık göstere-
le, ışık tayfı konusunu inceleyerek kızıla kaymanın olabilmesi bileceği için öğrenciye bırakılmıştır.
için yıldızların bizden uzaklaşmaları gerektiğini fark etmiştir.
Gökadalar zayıfladıkça kızıla kaymanın artışı da dikkatini çek- 4. Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir.
miştir. Evrenin genişlediği fikri ile bilim dünyasında çığır aça-
rak evrenin sabit ve Samanyolu’ndan ibaret olduğu düşüncesini
yıkmıştır. 5. Evet, çünkü fizik bilimi diğer bilimlerin anası olarak kabul
edilir. Dolayısıyla ağacın gövdesinin fizik olması doğrudur.
2. Paradigmalar bizim çevremizdeki olaylara bakış açımızı, du- Zamanla tüm bilim dallarında gelişmeler yaşansa da fizik bi-
rumları yorumlama biçimimizi etkileyen önemli bir faktördür. liminin öneminde herhangi bir azalma olmamıştır. Bu nedenle
Şimşek ve yıldırımın, tanrıların öfkelendiği zaman yaptığını yapılandırmada değişiklik yapılmasına gerek yoktur.
zanneden Eski Yunan/Antik Yunan anlayışından günümüzde
elektriklenme ve zincirleme tepkimeler sonucu gerçekleşen bir Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
doğa olayı olması sonucuna ulaşmamızda paradigmaların rolü Kitabı, sayfa 17-18.
büyüktür.

3. Fizik bilimi gözlem, deney, hesaplamalar…vb. çalışma yöntemleri
ile evrendeki olaylara farklı bakış açıları, var olan problemlere fark-
lı çözümler üretmiştir. Evrenin anlaşılmasında somut, gözlem ve
deneye dayalı ve ispatlanabilir bilgiler ışığında yorumlar getirmiş-
tir. Evrende gerçekleşen olayları anlama ve açıklamada en çok fizik
biliminden yararlanmaktayız.
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 9 Ders
Kitabı, sayfa 16-18.

269