Page 8 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 8
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9 2
1. ÜNİTE > Kimya Bilimi Kazanım 9.1.1.1: Kimyanın bilim olma sürecini açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Alan Becerileri: Çıkarım Yapma
Etkinlik İsmi SİMYA VE KİMYA BİLİMİ 20 dk.
Amacı Kimya bilimine katkı sağlayan bilim insanlarını ve çalışmalarını öğrenebilme. Bireysel
Yönerge Kimya tarihinde adı sıkça geçen kimya bilimine katkıda bulunmuş bazı düşünür ve bilim insanla-
rının isimleri ve yaptığı çalışmalar aşağıda verilmiştir. Düşünür ve bilim insanları ile ilgili aşağıda
verilen bilgileri okuyarak soruları cevaplayınız.
Empedokles: Dört Öge Kuramı’nı ortaya atan ilk düşünürdür. Empledokles’e göre canlılık; canlının
katı kısımlarını oluşturan toprak, sıvı kısımlarına oluşturan su, solumayı sağlayan hava ve canlılığın
özü olan ruhu oluşturan ateştir.
Demokritos: Atom kavramını, maddenin en küçük ve bölünemeyen eşit nicelikli tanecikleri olarak
tanımlamıştır. Su ve demir atomları gerçekte birbirinin aynısıdır. Su atomları pürüzsüz ve yuvarlak
olduğundan birbiri üzerine kenetlenemez ve birbiri üzerinden kayar. Oysa demir atomları sert, sivri,
pürüzlü olduklarından birbirine yapışır ve sert bir cisim oluşturur.
Aristo: Elementleri ikişer ikişer karşılıklı olarak birbirinin zıttı olan dört özellikle (sıcak, soğuk,
ıslak, kuru) ilişkilendirmiştir. Dört elementin özelliklerini hava; sıcak-ıslak, ateş; sıcak-kuru, su; so-
ğuk-ıslak, toprak; soğuk-kuru olarak eşleştirmiştir.
Cabir Bin Hayyan: İlk laboratuvarı kurmuştur. Deneylerde kullanılan bazı aletleri tasarlayıp nasıl
kullanılacağını açıklamıştır. İmbik aletini kullanarak esans ve bazı asitleri elde etmiştir. Kıbrıs taşı,
zaç yağı, vitriol ve tuz ruhu gibi maddeleri elde etmiştir.
Ebubekir er-Razi: Büyük hekim ve simyacı olup kimya alanındaki tecrübesini ve bilgilerini tıp ala-
nında kullanmıştır. İlk kez çiçek ve kızamık hastalıklarının tedavisini sağlamıştır. Kostik sodayı,
gliserini ve formik asidi elde etmiştir.
Robert Boyle: Elementleri maddenin parçalanamayan yapı taşları olarak tanımlamıştır. İlk kez ele-
ment ve bileşiğin doğru tanımını yapmıştır. Buna göre element bir özellik değil, kendinden başka ele-
mentlere ayrılamayan bir maddedir. Tüm bileşikler, elementlerin birleşmesinden oluşur.
Antoine Laurent de Lavoisier: Kütlenin Korunumu Yasası’nı bulmuştur. Bu yasayı “Madde yoktan
var, vardan yok edilemez.” sözleriyle açıklamıştır. Modern kimyanın kurucusu olarak bilinir.
1. Tarihte ilk laboratuvarı Cabir Bin Hayyan kurmuştur. Cabir Bin Hayyan’ın laboratuvar kurmasının
bilimsel gelişmelere nasıl bir katkısı olmuştur? Açıklayınız.
7