Page 88 - Kimya 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9 42

3. ÜNİTE > Kimyasal Türler Arası Etkileşimler Kazanım 9.3.3.1: İyonik bağın oluşumunu iyonlar arası etkileşimler ile ilişkilendirir.
Genel Beceriler: Karar Verme Alan Becerileri: Çıkarım Yapma
Etkinlik İsmi İYONİK BAĞ 15 dk.
Amacı İyonik bağın oluşumunu ve özelliklerini kavrayabilme. Bireysel

Bir atomun değerlik elektronlarının, atom sembolü etrafında noktalarla gösterilmesine Lewis elektron nokta for-
mülü denir. Kimyasal bağların oluşumu Lewis elektron nokta formülünden yararlanılarak açıklanabilir.
Ayşe Öğretmen, iyonik bağlı bileşiklerde Lewis elektron nokta formülünün nasıl uygulandığını açıklamak için bir
etkinlik tasarlıyor. Atom numarası 1’den 20’ye kadar olan elementlerin sembollerini ve atom numaralarını küçük
kâğıtlara yazarak bunları bir kutu içine atıyor. Daha sonra sırayla tüm öğrencilerin kutu içinden iki kâğıt seçmesini
ve aşağıdaki soruları cevaplamasını istiyor. (Öğrenciler seçtikleri kâğıtları tekrar kutunun içine atıyor.)
1. Yönerge Siz de Ayşe öğretmenin etkinliğinden hareketle aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Seçtiğiniz atomların Lewis elektron nokta formüllerini tahtaya yazınız.

2. Seçtiğiniz iki atom arasında iyonik bağlı bileşik oluşur mu? Neden?

3. Atomlar arasında iyonik bağlı bileşik oluşuyorsa Lewis elektron nokta yapısından yararlanarak iyo-
nik bağın oluşumunu gösteriniz.

2. Yönerge Siz de tablodan hareketle aşağıdaki bileşik çiftlerinin erime noktalarını karşılaştırınız. Elde ettiğiniz
sonuçların nedenlerini belirtiniz.
İyonik katıların erime noktaları genellikle yüksektir. İyonik katılarda iyonlar arası uzaklık arttıkça erime noktası
azalır, iyon yükü arttıkça erime noktası artar.
Ayşe Öğretmen, yukarıdaki açıklamayı yaptıktan sonra bazı iyonların yarıçaplarını içeren tabloyu tahtaya yazıyor.

İyon Yarıçapı (pm)
Mg 2+ 65
Na 95
+
2+
Ca 99
F - 136
O 2- 140
-
Cl 181
MgO–MgCl
2
CaF –CaCl
2
2
NaCl–CaO

87