Page 42 - Biyoloji 10 | 1.Ünite

2 MAYOZ VE EŞEYLİ ÜREME MAYOZ VE EŞEYLİ ÜREME

BÖLÜM

Biri anneden diğeri babadan gelen, şekil ve yapı bakımından birbirine benzeyen kromozomlara
homolog kromozomlar denir. Homolog kromozomlar üzerinde genlerin bulunduğu özgün bölgele-
re lokus adı verilir. Homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında aynı karaktere ait genler bulunur
(Görsel 1.42).

Eşlenmemiş homolog kromozomlar Eşlenmiş homolog kromozomlar
} }
}

Replikasyon
(DNA eşlenmesi)
Sentromer Sentromer

Lokus } } Lokus

}
Kardeş kromatitler
Kardeş olmayan
kromatitler
Görsel 1.42: Homolog kromozomlar ve kromatitler

Çoğu canlıda üreme organlarındaki eşey ana
hücreleri, homolog kromozomları çiftler hȃlinde taşır.
Bu hücreler diploit hücrelerdir (Görsel 1.43). Diploit
hücre 2n ile gösterilir.

Görsel 1.43: Diploit hücre (2n=4 kromozomlu)

Gametler genellikle mayozla oluştuklarından ho-
molog kromozomlardan sadece birini taşır. Bir takım
kromozom taşıyan hücrelere haploit hücre denir
(Görsel 1.44). Haploit hücre n ile gösterilir. Örneğin
sağlıklı bir insanın eşey ana hücrelerinin kromozom
sayısı 2n = 46’dır. Kromozom sayısı mayoz sonunda
yarıya iner. Gametlerin kromozom sayısı n = 23 olur.

Görsel 1.44: Haploit hücre (n=2 kromozomlu)

BİYOLOJİ 10 54 55 BİYOLOJİ 10