Page 69 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

21. 11 Eylül 2001’de, yolcu uçakları kullanılarak 22. SSCB’nin dağılması, uluslararası ilişkiler açı-
Pentagon ve Dünya Ticaret Merkezi’ne düzen- sından önemli dönüm noktalarından birini teş-
lenen terör saldırıları dünyanın süper gücünün kil etmiştir. Bu tarihten sonra dünya, yeni denge
dahi çaresiz kalabileceğini ortaya koymuştur. Bu arayışlarına yönelmiştir. Geleceğe yönelik farklı
saldırılar uluslararası terörü ABD için bir numara- düşünceler ortaya atılmaya başlanmış, küresel ve
lı tehdit hâline getirmiştir. ABD, teröre karşı küre- bölgesel değişimler hızlı bir şekilde yaşanmıştır.
sel savaş ilan ederken saldırıların sorumluluğu- Bir taraftan devletler parçalanırken diğer taraftan
nu yüklediği El-Kaide Terör Örgütünün merkezi bölgesel birliktelikler çoğalmıştır. Güvenlik ve eko-
olarak gördüğü Afganistan’daki Taliban rejimini nomi konularında yeni bakış açıları ortaya çıkmış-
Aralık 2001’de devirmiştir. İkinci aşamada ise tır. İki kutuplu düzende önemini kaybeden jeopo-
benzer ve farklı gerekçelerle Irak’ı işgal ederek litik yaklaşımlar, bu yeni süreçte önem kazanmış,
Saddam rejimine Nisan 2003’te son vermiştir. dünya coğrafyası elden geçirilmeye ve etki alan-
Usame Bin Ladin’in lideri olduğu El Kaide Terör ları oluşturulmaya başlanmıştır. Bu yeni yaklaşım-
Örgütü tarafından gerçekleştirildiği açıklanan 11 larla süper güçlerin yanında bölgesel güçlerin de
Eylül saldırısı, ABD’nin ve müttefiklerinin tehdit önemi artmıştır.
algılamalarını değiştirmekle kalmamış, yeni yüz-
yılın ilk savaşının terörle savaş olarak ilan edil- Verilen metinden çıkarılabilecek en kapsamlı
mesine de yol açmıştır. 11 Eylül terörü, küresel- yargı aşağıdakilerden hangisidir?
leşmenin “terör yüzü” olmuştur. A) SSCB’nin dağılması dünya siyasetinde yeni
oluşumları ve arayışları meydana getirmiştir.
Bir terör uzmanı, 11 Eylül 2001’de ABD’ye dü- B) SSCB’nin dağılması dünyadaki yerel ve evren-
zenlenen saldırıları yukarıdaki gibi değerlendir- sel boyuttaki değişimleri hızlandırmıştır.
mektedir. C) Dünyada siyasi yapılarda yaşanan değişim
Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşıla- ekonomi ve güvenlik alanlarında sorunlar or-
maz? taya çıkarmıştır.
A) 11 Eylül 2001’de ABD’ye düzenlenen saldırı, D) Dünya yeniden dizayn edilerek egemenlik
21. yüzyılda ABD’nin politikalarında terörle alanları için mücadele başlamıştır.
mücadele vurgusunu ön plana çıkarmıştır. E) SSCB’nin dağılması siyaset, ekonomi ve gü-
B) ABD, 11 Eylül saldırıları sonrası yaptığı mü- venliğe dair dünyada yeni bakış açıları ortaya
dahalelerle Orta Doğu’daki siyasi yönetimler- çıkarmıştır.
de belirleyici olmuştur.
C) ABD’ye düzenlenen bu saldırılar ABD’nin
Orta Doğu politikalarıyla ilişkilendirilmektedir.
D) 11 Eylül’de ABD’ye düzenlenen terör saldırı-
ları dünyanın hiçbir bölgesinin güvenli olma-
dığını ve küresel güçlerin de bu saldırılara
açık olduğunu ortaya koymuştur.
E) Bu saldırılar ABD’nin küresel savaş vurgu-
sunu ön plana çıkartmasına ve Afganistan’a
müdahalesine sebep olmuştur.

285